İşletmelerin uluslarsılaşması ilk adımında düzenli olarak sürdürülen ihracat pazarlamaları yoktur. Bu noktada önemli olan işletmeyi uluslarsılaşma sürecindeki ikinci adıma taşımaktır. Bu da genellikle işletmelerden bağımsız olan aracılar vasıtasıyla gerçekleştirilir. Daha sonra söz konusu işletme uluslararası pazarlamadaki bağımsız aracılarıyla ilişkilerini sağlıklı bir şekilde sürdürebilmek için, bünyesinde bir ihracat departmanı oluşturur. Hatta bu aşamanın daha ileri boyutlarında uluslarsılaşma sürecindeki işletme kendi ihracat irtibat bürolarını uluslararası pazarlarda açabilir. Uluslarsılaşmanın son adımında işletmelerin ulusal sınırlar dışında üretim imkanlarını tesis ettiğini görmekteyiz.
3. ULUSLARARASILAŞMA YOLLARI
İşletmelerin uluslararasılaşma yollarını temelde üçe ayırarak inceleyebiliriz. Sözü edilen uluslararasılaşma yolları aşağıda açıklanmaktadır.
3.1. İhracata Dayalı Uluslararasılaşma Yollan
Uluslararasılaşma yollarında ilki ihracata dayalıdır. İhracat; kazanç elde etmeye yönelik müşteri gruplarının gereksinimlerini, isteklerini ve tercihlerini tatmin etmek için işletme olanaklarının değerlendirilmesi, planlanması, kullanılması ve denetimi faaliyetlerinin uluslararası alanda yürütülmesi olarak ifade edilebilir.
Diğer bir tanıma göre de ihracat; potansiyel müşterilerin başka bir ülke pazarında belirlenmesi, ürün satışının yapılması ve ürünlerin tüketiciye ulaştırılmasıdır. Bu noktada ihracata dayalı uluslararasılaşma yollarını indirekt ihracat ve direkt ihracat olarak sınıflandırmak yararlı olacaktır.
3.1.1. İndirekt İhracat
Uluslararasılaşma sürecinde indirekt ihracat bir anlamda ikinci aşamadır ve en az riske sahiptir. Uluslararasılaşma sürecinde indirekt ihracat yoluna başvuran işletme, kendisinden bağımsız bir aracı kurumla (middleman) ihracatı gerçekleştirir.
Doğal olarak bu yöntemde işletmelerin başvurdukları aracıların çeşitliliği de fazladır. İndirekt ihracatta rol oynayan başlıca aracıları aşağıdaki gibi açıklayabiliriz |