pazara giriş tehdidi,
• ikame mal/hizmet tehdidi,
• alıcıların pazarlık gücü,
• tedarikçilerin pazarlık gücü ve
• mevcut rakipler arasındaki rekabettir.
Bu güçlerin bir aradaki etkisi, o endüstride bir firmanın k&r potansiyelini ve uzun vadede yatırım üstünden beklenen gelirini etkiler
Günümüzde, rekabet sadece-diğer rakipleri içermekle kalmayıp müşterileri, tedarikçileri, pazara girmek-isteyen yeni firmaları ve ikame mallan da gündeme getirmektedir. Örneğin, ikame mal kaynaklarının olmaması veya söz konusu endüstride tedarikçi kaynağının az olması ya da tedarikçi değiştirme maliyetinin yüksek olduğu durumlarda tedarikçilerin gücünden bahsedilebilir.
Buna karşılık, örneğin satın alınan malın özellikli mal olmayıp standart ve kolay bulunur bir mal olması, durumunda, kalitenin önemli bir satın alma karar ölçütü olmadığı durumlarda veya alternatif arz kaynaklarının fazla olduğu durumlarda alıcıların gücünden bahsedilebilir. Örneğin, otomobil yapımında kullanılmak üzere çelik üreticilerinden çelik alan otomobil firmaları ile marketten ekmek alan alıcının gücü oldukça farklıdır. Son yıllarda, özellikle tüketicilerin örgütlenmesiyle tüketim malları açısından da alıcıların pazarlık gücü oldukça artmaya başlamıştır. |