Benzer şekilde, alıcıların istek ve ihtiyaçlarını ikame mallar ile karşılama eğiliminin yüksek olduğu durumlarda ise ikame malların tehdidinden bahsedilebilir. Bu noktada hedef pazarın doğru seçilmesi önem taşır. Dar kapsamlı pazar tanımlamaları, potansiyel ikame malların ve diğer rakiplerin göz ardı edilmesine neden olur. Bu faktörlerin ağırlığı endüstriden endüstriye farklılık gösterir. Örneğin okyanus aşırı tanker taşımacılığında alıcılar (büyük petrol şirketleri) ağırlık kazanırken, çelik endüstrisinde rekabet koşullarının belirlenmesinde yabancı rakipler ve ikame materyaller etkili olur Ayrıca, Porter’in rekabet modelinde de görüldüğü gibi firmalar .potansiyel rakipleriyle pazarda rekabet etmenin ötesinde, bu rakiplerin pazara girişini önlemek amacıyla pazara giriş engelleri yaratma yoluna da başvurmaya başlamışlardır. Rekabet gücü kaynaklarını "Firmaya Özgü Üstünlükler" ve "Ülkeye Özgü Üstünlükler" olmak üzere iki başlık altında toplayan Rugman ve Verbeke özellikle Firmaya Özgü Üstünlüklerin güçlü olması durumunda işletmenin yabancı rakiplerine karşı pazara giriş engelleri yaratma potansiyelinin arttığını belirtmektedirler. Günümüzün rekabet koşullarında işletmeler yeni pazara giriş engelleri yaratarak veya sahip oldukları pazara giriş engellerini sürdürerek rekabet üstünlüğü elde etmeye çalışmaktadırlar. Dolayısıyla artık rekabet sadece pazarda değil, pazara giriş öncesinde de yaşanmaya başlamıştır. Dickson'a göre Porter'in rekabet analizi konusuna en büyük katkısı mevcut rekabet kavramına yeni ürünler, tedarikçiler ve alıcılardan kaynaklanan rekabet dinamiklerini ortaya koymasıyla gerçekleşmiştir. Ancak Porter'm rekabet kaynaklan üzerindeki bu çalışmasının eksiksiz olduğunu söylemek zordur. Literatürde Porter'm bu çalışmasına ilişkin birtakım eleştiriler mevcuttur. Örneğin, Ö'Shaughnessy Porter'm bu analizinin sadece beş güç kaynağına dayandırılmasını açıklanamaz-bulmakta ve analizde yer almayan hükümet faaliyetlerinin, her bir rekabet kaynağı içinde etkili olabileceği görüşünü yetersiz bulmaktadır. |