05-02-2007, 14:13
|
#4 |
| Guest |
Acemi Ocağı Teşkilatı daha sonra ihtiyaç nisbetinde genişletildi. Fetih hareketlerinin genişlemesi dolayısıyla askere duyulan ihtiyaç ve bazı siyasi olaylar Pençik oğlanından başka Devşirme ismiyle Rumeli tarafından ocağı çocuk toplanmasını gerekli kıldı. Özellikle Ankara savaşından sonra iç karışıklıklar ve fetihlerin durması sonucu esir elde edilememesi üzerine, daha önce Türk-İslam devletlerinde uygulanmamış olan bir usulle Hristiyan tebaa çocuklarından sadece bir tanesinin alınması kararlaştırıldı. Bunun için bir Devşirme Kanunu çıkarıldı. Bu kanun çerçevesinde lüzum ve ihtiyaca göre üç-beş senede ve bazen daha da uzun bir müddetle Hristiyanlardan sekiz ile duruma göre yirmi yaş arasında sağlıklı ve kuvvetlilerinden Acemi oğlanı alınmaya başlandı. İlk önceleri Rumeli tarafından Arnavutluk, Yunanistan, Adalar ve Bulgaristan’dan çocuk toplandı. Devşirme yapılacak bölgede, öncelikle gönüllü olarak devşirilmek isteyenlerin çocukları alınırdı. Zira bu devirde yeniçeri olmak veya devlet kademelerinde önemli mevkilere gelebilmek için devşirme sistemi önemli bir fırsattı. Yeteri derecede gönüllü olmaması durumunda normal usule göre çocuk devşirilirdi. Bu durum XV.asır sonları ve XVI.asır başlarından itibaren Anadolu’ya da şamil olmuş, XVII. asırda ise bütün imparatorluğu içine almıştır.[1] İlk Sultanlar devşirme düzeniyle nasıl bir afacanı sırtladıklarını görebilselerdi bu işe herhalde ara verirlerdi. Oysa haklı olarak istedikleri tek şey doğrudan kendilerine bağlı özel bir ordunun yaratılmasıydı. Devşirme yoluyla askere alma kararı da böyle verildi. Ayrıntılara büyük önem veren Osmanlılar bu kararı alınca, kimsenin yanlış yorumuna meydan vermeyecek kadar açık ve kesin kurallardan oluşan bir devşirme düzeni kurdular.[2] Devşirme işinde birinci derecede Yeniçeri Ağası sorumluydu. Devşirilenlerin bütün işleri ağa tarafından kontrol edildikten başka, Acemi Ocağı’na alınacak çocukların sayısı da onun izniyle olurdu. Devşirmeye gidecek ocak ağaları da o seçer, devşirme yapılacak bölgelere memurlar sevk edilerek, sancak beyleri, kadılar ve tımarlı sipahilerin yardımıyla devşirme gerçekleştirilirdi. XVI.yüzyıl ortalarına kadar beylerbeyi, sancakbeyi ve kadılar tarafından yürütülen devşirme işlemi, bu tarihten sonra ocaktan sekbanbaşı, solakbaşı, zağarcıbaşı, seksoncubaşı, turnacıbaşı vs. görevliler tarafından yerine getirilmiştir.[3] |
|
|  |