05-02-2007, 14:27
|
#23 |
Guest | IX YENİÇERİ ÜNVANLARI ve SANATLARI Yeniçeri generallerine, albaylarına ve daha bazı subaylara “ağa” denilirdi. “Ağa” büyük unvandı ve mutlak mânada “Ağalar” şeklinde kullanılırsa yeniçeri generalleri ile diğer kapıkulu ocakları generalleri anlaşılırdı. Hatta “ağavât hazarâtı” denilirdi. Hiçbir yeniçeri için “bey” unvanı kullanılmazdı. Paşa unvanı da öyle yalnız bütün yeniçerilik tarihinde 29 yeniçeri ağasına vezir gayesi verilmiştir; onlara “paşa” veya “ağa-paşa” denmiştir. Yeniçeri efendisi olan maliye tümgenerali ile yeniçeri imâmı olan din albayına “efendi” denilirdi. Yeniçerilerin Bektaşi tarikatine girmeleri çok yaygın bir gelenekti. Ocağa “Hacı Bektaş Ocağı” denilirdi. Ocağın Hacı Bektaş Veli tarafından kurulduğu sanılırdı. Ancak Mevlevi, Halvetî, Nakşî, Melâmî olan yeniçeriler de vardır. Bektaşî tarikatı, ocakla iç içe girdiği için, II.Mahmud bu tarikatı da kapatmış, çeyrek asırdan fazla Bektaşî tekkeleri kapanmış veya gizil çalışmıştı. Yeniçeriliğin kaldırılmasını tenkıyd eden Bektaşî dervişleri cezalandırılmış, bir ikisi asılmıştır.[1] Yeniçeriler içinde değerli şâirler ve her sahada sanatkârlar, hatta ilim adamları da çıkmıştır. Yeniçeriler, Türk halk şiirine ve musikisine çok düşkündüler, iyi saz çalanları çoktu. Yeniçeri mezar taşları, Türk taş sanatının müstesna eserleri arasındadır. |
| |