Jeoloji:
Uludağ Massifi Türkiye’nin en eski massiflerinden biridir. Massifin çatısını, Granitik ve ultrabazik intruzyonlarla beslenmiş kristalin şistler ile bunların etrafında fliş karakterinde ve üst kısımları permien kireç taşları içeren kenar tormasyonları oluşturur. Massifin yapı elemanları şöyle sıralanabilir;
1- Kristalin şistleri
2- Metamorfik olmayan seriler
3- Permiyen kireç taşları
4- Neojen kuaterner
5- Granit batoliti
6- Skarn kayaçları
BOR:
Bor mineralleri genellikle Na, Ca, Mg gibi alkali ve toprak alkali metallerle birleşmiş hidratlı boratlar olarak bulunurlar. Bileşimlerinde bulunan metallerin oranlarına, ihtiva ettikleri su miktarına ve kristal yapılarına göre isimler alırlar. En fazla kullanılan üç bor minerali Tinkal, Üleksit(Türkiye, A.B.D. ve Arjantin’de bulunurlar) ve Kolemanit(Türkiye ve A.B.D. de bulunur)’tir.
έmalat sanayinde en ηok faydalanύlan ara kimyasal maddelerden sayύlmaktadύr. Kullanύldύπύ ώekle ve miktara baπlύ olarak, bor mineralleri birbirine zύt gφrόnen ηeώitli maksatlarύn gerηekleώmesinde faydalύ olmaktadύr; mesela, hem patlayύcύ maddelerde, hem ateώe dayanύklύ maddeler yapύmύnda ve hem gόbrelerde, hem de otlarύn temizlenmesinde kullanύlabilmektedir.
Yύlda yaklaώύk 2.000.000 ton ηύkartύlύr. Bor mineralleri, jet ve roket yakύtύ, cam, cam yόnό, fiberglas, izolasyon maddeleri, metalürji, kozmetik(şampuan), sabun,ateşe dayanıklı maddeler, suni gübre, porselen, emaye, deterjan, tekstil boyalarύ yapύmύ, ilaη ve kimya sanayisi ile fotoπrafηύlύkta kullanύlύr. Baώlύca yataklarύmύz Ege ve Marmara bφlgelerindedir. Marmara bölgesinde; Kestelek (Bursa)(Ana cevher kolemanit), ve Bigadiç’te (Balıkesir) (Ana cevher kolemanit ve üleksit) çıkarılır. Dünyada ise Amerika, Arjantin, Şili, Çin, Rusya gibi ülkeler de bor üretir.
Tarihçesi:
Yurdumuzda bor cevherinin varlığının belirlenmesi Romalılara kadar uzanır. 1950 yılına kadar bor üretimi ve ihracatı yabancı(İngiliz + İtalyan + Fransız) şirketlerin elinde kalmıştır. Bu şirketler tarafından rezerv küçük gösterilmiş ve Türkiye’nin bor piyasasına rakip olarak girmesi engellenmiştir.
1978 yılı öncesinde, özel sektör Emet, Bigadiç ve Kestelek’teki sahalarında önemli bir yatırıma girişmeden ürettiği iyi kalite cevheri düşük fiyatla sattığından Türkiye dünya bor pazarında hakettiği yeri, alamamıştır. Ulusal maden politikamızdaki düzensizlik ve karasızlık nedeniyle dış piyasalarda kendi bor ürünlerimize ihraç ettiğimiz cevherlerimizle rakip olunmuştur.
1979 yılında bütün bor sahaları Etibank’a devredilmiştir ve bu sayede maden ihracatımız içerisinde bor cevherinin payı %50 seviyesine yükselmiştir.
Dünya üretim kapasitesinin yaklaşık %35’ini ülkemiz, %45’ini ise ABD gerçekleştirmektedir. Parasal olarak %23’ü ülkemize, %65-70’i ise ABD’ye aittir
|