07-02-2007, 13:22
|
#17 |
| Guest |
Anadolu Basını, Mondros Mütareke’sinin imzalanmasından ve özellikle İzmir’in 15 Mayıs 1919’da işgalinden hemen sonraki dönemde milli mücadele yanlısı bir tutum takınmıştır ve işgale karşı örgütlemeye çalışmışlardır. Bunun yayında Bağımsızlık Savaşı tarafında yer alan gazeteler olduğu gibi Milli Mücadele’ye karşı olan ve değişik amaçlar güden gazeteler de vardır. Anadolu’da başta, Balıkesir ve adana olmak üzere, özellikle işgal bölgelerinde, bu işgal kuvvetlerinin desteğiyle çıkan ve onların çıkarlarına hizmet eden ve sözcülüğünü yaparak Kuvay-ı Milliye’yi yıpratmaya çalışan gazeteler de mevcuttu.Bu gazetelerden , Adana’da Ferda, Adana Postası ve Rehber, Balıkesir’de İrşad(Gavurcu İrşad), Kastamonu’da Zafer, Eskişehir’de Hatif, Bandırma’da Adalet ve İzmir’de Ahenk, Müsavat ve Köylü gazeteleri, Osmanlı Devleti’nin devamının, ya amerikan mandası ya da İngiliz himayesi ile korunabileceğini ve Ulusal Bağımsızlık Savaşı’nın tamamen bir serüven olduğunu savunuyorlardı.İstanbul'da durum emperyalist güçlerin mandasını savunurken o devir Anadolu basınının güçlü seslerinden Açıksöz gazetesi daima bağımsızlıktan yana olmuş manda ve himaye konusunda tartışmayı dahi uygun görmemiştir. Mandadan evvel İstiklal adlı başyazısında Açıksöz " Mandanın münakaşa edilmesini istemediklerini belirten Hüsnü adlı başyazar İstanbul basınını suçlayarak manda kabul edelim mi etmeyelim mi? tartışmasına dahi girmeden kimi tercih edelim noktasında toplanıldığını tenkitle Türkün kitabında her muhabbetten üstün ve her medeniyetten ve her türküden daha cazibeli bir kelime vardır: İSTİKLAL! " deniyordu. 25 Ağustos tarihli Vakitte "İngiltere ve biz" başlıklı makalesi ile Ahmet Emin yine Amerikan mandasını savunurken Alemdar'da Refi Cevat " İngiltere ve Türkiye " adlı başyazısında " Aman fırsatı kaçırmayalım " derken yine İngiltere'nin müzaheretini savunuyordu. Zaman gazetesinde " Vatan Mefhumu" adlı yazısı ile Yahya Kemal " Bu şehre girmek için Fatih'in her topuna 90 manda koşmuştuk. Şimdi koca saltanatı bir mandaya değişeceğiz." derken mandacılarla alay ediyordu. Vakit, İstiklal, İleri gibi gazeteler mandayı savunurken İkdam, Tasvir-i Efkar ile birlikte Anadolu basını bağımsızlığı savundu. Peyam, Sabah Alemdar, Yeni İstanbul ise İngiliz himayesini seçtiler. Anadolu Basını Milli Mücadele döneminde, büyük çoğunlukla, Milli Mücadele yanlısı olmuş, muhalif olanlar ise var güçleriyle mücadeleyi yıpratmaya çalışmışlardır. |
|
|  |