NUMUNE
Malumatın ilk nüshasında başlangıç diye yazılan makalede kadınlara en ziyade lazım olan ulum ve fünundan bahs ile herkesin anlayacağı surette a’tayı malumat olunacağı va’di beyan kılınmıştı. Mevaidlerini hüsn-ü ifa ile mümtaz olan (Malumat) işte bu nüshasından itibaren (Hanımlara ta’lim-i kitabet) derslerini yazmaya başladı.
TAHLİL
(Başlangıç) Bu kelimede biraz tenafür vardır. (Tenafür 1) Söylerken lisana sakat veren yani söylenmesi güç olan kelimelerde olur. Çocuklukta bazı tekerlemeler ezberleyip arkadaşlarımıza söyletmeyi arzu ederdik. Dilleri dönmediğinden söyleyemezlerdi: Kırkdırtdırmak, keşksimisi, şerlgan kelimeleri gibi.
İşte böyle telaffuzu zor olan kelimeleri mümkün olduğu kadar yazmağa gayret etmelidir. Çünkü ibarenin ziynet ve intizamın bozar.
(Mevaidlerini) yanlıştır. Doğrusu (Mevaidini) yahut (Vaatlerini) dir. Çünkü (mevaid) kelimesi cem’i olduğundan ahirine bir de Türkçe edat cemi olan (lar) getirilemez. Bu gibi yanlışlara (Kıyasa Muhalefet) denir.
Bende kiyyat, peşinat, havadisler, eşyalar ve emsali yanlışlar hep bu kabildendir.
(Bende) Farisi olduğundan ahirine “y” ve “t” getireler7ek arabi kaidesi üzre mastar yapılamaz. Doğrusu (bendeni) dir.
(Peşin) Farisi olduğundan o da arabi kardesi vechile cem olunamaz
(Havadis ve Eşya) kelimeleri cem oldukları cihetle ahirlerine türkçe edat cem’i olan (lar) ilave edilemez.
|