Mustafa Kemal, Serbest Cumhuriyet Fırkasının kuruluşuna her türlü kolaylığı göstereceğini söylemiş, fakat devrim uygulamalarından kesin olarak ödün verilmemesini de ön koşul olarak istemiştir. Bu dönemde dünya ekonomik bunalımı, aslında savaştan yoksul ve yıkıntı içine çıkan, bu yoksullukları, yıkıntıları gidermeye, onarmaya çalışan Türk ekonomisini de etkisi altına almış, halkın sıkıntılarının çoğalmasına, yakınmalarına yol açmıştır. Yeni partinin genel başkanı Ali Fethi (Okyar) Bey, ekonomide özel girişimci görüşlere sahiptir; ticaretin, sanayinin, ekonominin devlet yönetiminden uzak tutulması istemekte, böylece gelişmenin özlenen düzeye ulaşacağına inanmaktadır. Yeni partinin kurulduğu günlerde bir engeli vardır: Mustafa Kemal Cumhurbaşkanı seçilmesinden sonra C.H.F.’nin başkanlığını bırakmış, partinin yönetimini genel başkan vekili İsmet (İnönü) Paşa’ya vermişse de, partinin gerçek önderi, asıl sorumlu ve yetkilisi yine kendisidir; bunu herkes bilmektedir. Serbest Cumhuriyet Fırkası’nın engeli, güçlüğü bundan kaynaklanmaktadır, partinin genel başkanını ve yöneticilerini bu durum kuşkulandırmaktadır. Ancak Mustafa Kemal, bunun bir sakınca yaratmayacağını, kendisinin Cumhurbaşkanı olarak, devrimlerde verilebilecek ödünler dışında, tarafsız kalacağını söylemiş, bu yönden güvence içinde olmaları gerektirdiğini bildirmiştir. |