Üretim Güçlerinin Engellenmesi Sorunu
İlk olarak dikkat etmemiz gereken nokta, sınıfsal devrim kuramının temel
ilkelerinden birinin, ancak mevcut üretim biçiminin, yeni gelişen üretici
güçleri engellemesini devrim için gerekli bir koşul olarak öne sürdüğüdür.
Bunu daha somut koşullara göre ifade edersek, devrim olması için, burjuva
toplumlarının, gelişen üretici güçleri engellemesi gerektiği ortaya çıkar
(Marx and Engels, 1973-a: 289) . Oysa, Marx'ı çok iyi öğrenmiş olan bu
toplumlar ve bu toplumlardaki yöneticiler, üretici güçleri devrime yol açacak
biçimde engellemekten özenle kaçınmaktadırlar. Örneğin, işçilere verilen grev
hakkı bunun en klasik örneğidir. Buna karşılık, azgelişmiş kapitalist
toplumlar çeşitli nedenler arasında ideolojik bakımdan da azgelişmiş
olduklarından ve çok gelişmiş toplumlar tarafından sürekli sömürülmekte
bulunduklarından, bu önemli koşulu ihmal etmekte, üretici güçleri devamlı
olarak baskı ve kısıtlama altında tutmaktadırlar. Böylece, üretici güçler ile,
üretim biçiminin çatışması, gelişmiş kapitalist toplumlardan çok azgelişmiş
kapitalist toplumlarda daha olası bulunmaktadır.
Ayrıca burada belirtilmesi gereken bir başka nokta, Marx'ın kendisinin de
çok gelişmiş (örneğin, Almanya'dan daha çok gelişmiş) ülkelerde, sözgelişi,
Amerika ve İngiltere'de işçilerin amaçlarına barışçı yöntemlerle
varabilecekleri olasılığına dikkati çekmiş olmasıdır (Marx and Engels;
1973-b:291-294). |