Yöneticiler, topluma olan egemenliklerini tümüyle yitirmişler, genel istek
ve beklentilere yanıt veremez duruma düşmüşlerdi.
Halk bir yandan sürekli uğranılan savaş yenilgileri sonunda büyük göçlerle
karşı karşıya kalmış, öte yandan günlük yaşamını sürdürmek konusunda bile
akıl almaz güçlüklerin işine düşmüştü.
Bu durumda, ne günlük yaşam açısından, ne de gelecek açısından bir umut
kalmıştı.
Tüm bu belirtiler ve koşullar, anomi'nin en önemli göstergelerinden biri
olan umutsuzluk duygusunu gerek bireysel, gerekse toplumsal açıdan son derece
yaygınlaştırmıştı.
b) Osmanlı toplumundaki farklı cemaat ve milletleri birarada tutan dinsel,
toplumsal, kültürel tüm kurumlar işlevlerini yitirmişlerdi. Ne siyasal, ne
mesleksel, ne de dinsel etkinlikler insanları birbirlerine bağlamaya
yetiyordu. |