Bu konudaki tartışmaya şu soru ile ışık tutalım: Küçük Mustafa, 1881'de
dünyaya geleceğine, 1781'de ya da 1931'de doğsaydı, acaba yine, Mustafa Kemal
Atatürk olur muydu? Sorunun yanıtı hiç kuşkusuz --hayır--dır. Öte yandan bir
başka soru, konuyu daha da açıklığa kavuşturabilir: 1918-1923 arası Anadolu'da
bir Muştafa Kemal Paşa olmasaydı Türkiye Cumhuriyeti kurulabilir miydi? Bu
sorunun yanıtı da, biraz daha kuşkulu olmakla birlikte, yine --hayır-- dır.
Özellikle Mustafa Kemal Atatürk'ün 29 Ekim 1923'e dek gerek kendi grubu
içinde, gerekse tüm toplumsal ve siyasal yapı içinde karşılaştığı düşmanlık
ve muhalefet düşünülürse, bu --hayır-- yanıtı daha da anlam kazanır. Bırakınız
Halife-Sultan'ı ve onun yandaşlarını; bırakınız dış güçleri ve Anadolu
toprağını işgal etmiş olan yabancı düşmanı, Kurtuluş Savaşı'nın sivil ve
asker lider kadrosu bile Cumhuriyet konusunda Mustafa Kemal Paşa ile aynı
düşünmüyordu. Sivil kadroyu bir yana itsek bile, zafer kazanmış ordu
komutanlarının ve Atatürk'ün en yakın silah arkadaşlarının tutumu açıkça,
Cumhuriyet'e karşıdır. Üstelik bu muhalefet, Mustafa Kemal Paşa'nın varlığına,
başarısına ve yadsınmaz liderlik yeteneklerine rağmen böylesine şiddetli ve
etkilidir. Bütün bu tarihsel koşullar düşünüldüğünde, Mustafa Kemal
Atatürk'süz bir Türkiye Cumhuriyeti'nin düşünülemeyeceği açığa çıkar. |