Bu konudaki bilinçli çabalarından birinin, haklı olduğunu hissettiği zaman,
özgün düşüncelerini sonuna dek savunmak olduğunu söylemiştim. Genellikle
savaş alanlarında ve savaş oyunları sırasında görülen bu niteliği, toplumsal
ve siyasal konularda da pek çok örnekle anlatılabilir. Tam bu noktada şu
sözlerine dikkati çekmek istiyorum. Acaba --dahi--yi tanımlarken, kendi
kişiliği aklında hiç mi yoktu? Kendisine sorulan: --Dahi kime derler?-- sorusuna
yanıt olarak: --Dahi odur ki, ilerde herkesin takdir ve kabul edeceği şeyleri
ile ortaya koyduğu vakit herkes onlara delilik der.-- demiştir
(Banoğlu, 1955:25).
İşte bu çerçeve içinde Mustafa Kemal Atatürk, sürekli olarak, düşüncelerini
ve beklentilerini çevresindekilere not ettirmiş, sonradan da çıkartıp
okutturarak, ne denli doğru ve ileri görüşlü olduğunu tanıklar ve tarih
önünde kanıtlamıştır. Hiç kuşkusuz, yaşarken, kendi çevresi içindeki
--keramet--ini yaratan en önemli ögelerden biri budur.
Dostları Etkileyen Davranışlar
Bu öngörü ve planlı ileri görüşlülük niteliğini hem kısa vadeli, hem de
uzun vadeli işler için kanıtlamıştır. Kısa vadeli bir olay için Tevfik
Rüştü'yü (Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü Aras) dinleyelim:
--1920 yılı ilkbaharının sonlarına doğru bir gün Mustafa Kemal, beni Ankara
istasyonunun bitişiğinde ikamet etmekte olduğu evciğe çağırdı. Bir yaverinin
kendisine haber verilmeksizin --Yeşil Ordu-- teşkilatına alındığından şikayet
etti. Birinci Büyük Millet Meclisi kurulalı sekiz, on hafta olmuştu.
Memleketimizin kurtarılması için başvurulan, yer yer ve türlü tedbirler
arasında bir de --Yeşil Ordu-- namı verilen gizli teşkilat yapılmıştı. Fakat
birinci Büyük Millet Meclisi her manasıyla ve bütün kuvvetiyle işlemeye
başladığı için, artık her türlü dağınık tedbirlerin kaldırılması ve her
faaliyetin Büyük Millet Meclisi selahiyeti içine alınması zamanı da gelmişti.
--Yeşil Ordu-- teşkilatına da lüzum kalmamıştı. |