İşte bu gerçekleri akılda tutarak, önce liderlik konusundaki bilimsel
tanımlara, sınıflamalara ve özelliklere bakmak, Atatürk'ün liderliğini tam
anlamıyla değerlendirebilmek için son derece gereklidir.
:::::::::::::::::::
1) Liderliğin Kaynağına İlişkin Görüşler
Lider nereden gelir? Onu yaratan etkenler nelerdir? Bu kişinin liderliği
hangi ögeler sonucunda ortaya çıkar? Sosyal-psikoloji bilimi bu soruların
yanıtları üzerinde uzun uzun durmuştur. Araştırma ve incelemelerini grup içi
liderlik kavramı üzerinde odaklaştıran sosyal-psikolojinin bulguları hiç
kuşkusuz toplumsal çaptaki liderlik olayına da ışık tutucu niteliktedir.
Sosyal-psikoloji bilimi, liderlik konusunda bize önce iki kaynak gösteriyor.
Kağıtçıbaşı bunları kişisel liderlik ve ortamsal liderlik olarak ayırıyor
(Kağıtçıbaşı, 1976:229-232).
Kişisel Liderlik Modeli
Kişisel liderlik modeline göre, liderin nitelikleri, kendi kişiliğinden
gelmektedir. Bu niteliklerin bir kısmı doğuştandır. Bir kısmı ise sonradan
kazanılmış olabilir. Fakat, kesin olarak, kişisel liderlik modelinde, lider
olan bireyin belli nitelikleri öteki insanlardan farklıdır. Daha aşağıda
ayrıntılı olarak göreceğimiz bu nitelikleri kısaca --öteki insanları etkileme--
yeteneği diye adlandırabiliriz. |