Etkileşim Modeli
Sosyal-psikoloji bilimi, bize, bu iki modelin arasında yer alan ve gerçeğe
daha yakın bir başka model de veriyor: Etkileşim modeli.
Etkileşim modeline göre, lideri yaratan ögeler, hem ortamın gereksinme ve
koşulları, hem de bireyin özellikleridir. Örneğin, bir işin başarılması
gerektiği zaman, o işin başarılmasını sağlayıcı özelliklere sahip olan kişi
lider olur. Bu model, gerek ortamı, gerekse bireyi dikkate aldığı ve daha
önemlisi, ortam ile bireyin etkileşimine dayalı olduğu için, hiç kuşkusuz,
gerçeğe en yakın olan modeldir.
:::::::::::::::::::
2) Atatürk'ün Liderlik Kaynaklarına Göre Değerlendirilmesi
Atatürk'ü ve küçük Mustafa'yı Atatürk yapan koşulları yakından incelediğimiz
zaman, kişisel, ortamsal ve etkileşim liderlik modellerine göre son derece
ilginç sonuçlarla karşılaşıyoruz: Her üç model de Atatürk'ün liderliğinin
kaynağını açıklamakta işlevsel olmaktadır.
Daha önce, Mustafa Kemal'in gerek kişisel nitelikleri, gerekse, kendisini
hazırladığı sıralarda edindiği bilinçli özellikler açısından hemen hemen
tümüyle kişisel liderlik modeline tam oturduğunu görmekteyiz. Üstelik, gerek
Trablusgarp, gerekse Şam gibi yerlerde, yabancı ve düşman bir ortamda, henüz
çok daha gençken, aldığı tutumlar ve yaptığı davranışları tam bir liderin
resmini çizmektedir (Özellikle Şam olayları için bkz: Atay, 1955). |