V-) ATATÜRK'ÜN BİREYSEL LİDERLİK NİTELİKLERİNE GÖRE DEĞERLENDİRİLMESİ
Özelikle sosyal-psikologların üzerinde durduğu noktalardan biri, lider olan
kişinin özellikleridir. Yapılan araştırmalar, bir liderde kişisel olarak şu
niteliklerin bulunması gerektiğini ortaya koymuştur (Kongar, 1978:91) :
1- Yetenek (zeka, dikkat, rahat konuşma, özgün olma, karar verme gücü) .
2- Başarı (bilimsellik, bilgi, fizik başarılar, siyasal başarılar) .
3- Sorumluluk (güvenilirlik, girişkenlik, sebat, atılganlık, kendine güven,
mükemmelleşme arzusu) .
4- Katılma (etkinlik, sosyallik, işbirliği, uyum yeteneği, espri gücü).
Bu özelliklere bakıldığı zaman, bunların adeta Mustafa Kemal Atatürk için
hazırlanmış olduğu düşünülebilir. Birinci özellik olan yetenek konusunda,
gerek doğuştan gelen, gerekse sonradan, bilinçli hazırlık döneminde elde
ettiği liderlik yeteneklerinin gücü tartışılmazdır.
Başarı, Atatürk'ün liderliğini sürekli besleyen bir ögedir. Hatta bir
anlamda, toplumsal liderliğini başarılarına borçludur, diyebiliriz. Arkasında
tüm cephelerde kazanılmış zaferlerin Anafartalar'da simgelenmiş kahramanlığı
ile Kurtuluş Savaşı'na girmiştir. Bağımsızlık Savaşı'nda elde ettiği
başarıdır ki, O'na altı yüzyıllık bir İmparatorluğu ve geleneksel toplumsal
düzeni tarih sahnesinden silmek olanağını vermiştir.
Sorumluluk sözcüğü ise, yaşamının bütün aşamalarında Mustafa Kemal
Atatürk'ün hemen hemen ayrılmaz bir özelliğidir. Her an, sahip olduğu yetki
ve sorumluluk alanlarını genişletme çabası, O'nun ihtiraslı liderliğinin bir
parçasıdır. Anafartalar komutanlığından tutun da, Türkiye Büyük Millet Meclisi
adına yürüttüğü Başkomutanlık olayına dek, hemen her an, sorumluluklarını
arttırma çabasına tanık oluyoruz. Hiç kuşkusuz bu çabanın ardında birinci
olarak kendine güveni, ikinci olarak yetkilerinin de sorumlulukları oranında
artacağının bilinci yatmaktadır. Yine sorumluluk özelliğinin ardında yatan
girişkenlik, sebat, atılım gibi nitelikler, hep Mustafa Kemal'in ayrılmaz
parçalarıdır. |