Mustafa Kemal'in İttihatçılara Karşı Tutumu
Bütün bu örgüt ilişkileri içinde, Mustafa Kemal, sonradan, hep İttihatçılara
kuşkuyla bakmayı öğrenmiştir. Bunun dört nedeni vardır: Birinci neden
İttihatçıların Mustafa Kemal'i hiçbir zaman benimsememiş olmalarıdır. İkinci
neden bir İmparatorluğun batışından sorumlu tutulmalarıdır. Üçüncü neden ise,
toplumu İttihatçı-İtilafçı diye bölmüş olduklarından, Bağımsızlık Savaşı
sırasında gereksinme duyulan dayanışma ve birliği zedeleyici etki
yapabilecekleri kaygısıdır. Dördüncü neden de Mustafa Kemal'in kendisinin
denetimi dışına kayabilecek herhangi bir örgütsel ilişkiye izin vermeyecek
denli gerçekçi ve devrimci bir lider olmasıdır (Selek, Mustafa Kemal'e karşı
olan İttihatçıları iki gruba ayırır: --Bazıları memleket kurtuluncaya kadar
Mustafa Kemal Paşa'yı desteklemenin lüzumuna inanıyorlardı. Sonra ilk fırsatta
onu devirip İttihatçıları memlekete hakim kılmak niyetindeydiler. Daha
aceleci olanları ise memleket dışındaki İttihatçı liderlerle, ezcümle Enver
Paşa ile temastaydılar ve bir an önce Enver Paşa'nın memlekete gelerek işin
başına geçmesi için gizlice çalışıyorlardı.-- (Selek, 1973:575).).
Bütün bu gerçeklere karşın, yine de, ilerde göreceğimiz gibi, Ulusal
Kurtuluş Savaşı büyük ölçüde eski İttihatçıların da desteğiyle
gerçekleştirilmiştir. Çünkü, ülkenin özellikle sivil ve aydın kesiminin büyük
bir kısmı İttihatçıydı. Düşmana karşı yürütülen savaşta, bu insan gücünden
yararlanmamak, (hele Atatürk gibi geniş cepheci bir lider için) düşünülemezdi.
::::::::::::::::::: |