Böyle olumlu telgrafların yanında, Mazhar Müfit'inki gibi ne olduğu
belirsiz yanıtlar da vardır. Öyküyü yine bu inanmış İttihatçı'nın (ki sonradan
inanmış bir Mustafa Kemalci olmuştur) ağzından dinleyelim:
--Tabii her şeyden gafil ve şüphelere boğulu bir halde, kendisine telgrafla
cevap verdim ve cemiyetlerden maksadının ne olduğunu, neleri ve kimleri
kasdettiğini sordum. Gerçi, Bitlis'teki üçdört yüz nüfus arasında henüz
Müdafaa-i Hukuk teşekkül etmemişti ama, memurlar ve halk arasında İttihatçı
olanlar vardı ve bunlar İttihat ve Terakki Cemiyeti'ni kendi aralarında hala
yaşatıyorlardı.
Zannetmiştim ki, Mustafa Kemal Paşa bize: --Bitlis'te İttihat ve Terakki
Cemiyeti devam etmektedir-- dedirtmek ve arkasından da hepimizi tevkif
ettirmek istiyor. Hem vakit kazanmak, hem tedbir sağlamak bakımından,
--Şifreli telgrafınızı halledemedim-- diyen ve izahat isteyen telgrafımı
çekerken bilhassa bu noktanın aydınlanmasına büyük bir ehemmiyet veriyor ve
Erzurum'daki Müdafaai Hukuk Cemiyeti'nin durumunu da şiddetle merak
ediyordum.-- (Kansu, 1966:12-13). |