4) --Bu yüksek amaç için Müdafaa-i Hukuku Millive ve Redd-i İlhak
Cemiyetleri'nin adı altında örgütlenme yapılacaktır. Zaten bunların
örgütlenmesi Anadolu'da kaza ve nahiyelere dek kök salmıştır.-- Bu yargı olsa
olsa, Mustafa Kemal'in o dönemde İmparatorluğu ikiye bölmüş olan
İttihatçı-İtilafçı ayırımını yok ederek, tüm kişileri kendi arkasında düşmana
karşı seferber edebilmek için kullanmayı düşündüğü bir taktiğin belirtisidir.
Yoksa, o sırada kendiliğinden oluşmuş bulunan örgütler arasında ne eşgüdüm
vardı, ne de bunlar Mustafa Kemal Paşa'nın dediği denli yaygın ve köklüydü.
5) --İngilizlerin kışkırtmasıyla ortaya çıkan bağımsız Kürdistan eylemi sona
ermiş ve Kürtler, Türklerle birleşmiştir.-- Bu da, yalnız Mustafa Kemal'in
telgrafla, Diyarbakır'a bildirdiği emirlerin hemen yerine getirilmiş olduğu
varsayımına dayalı bir yargıdır. |