4-11 eylül 1919 tarihleri arasında gerçekleştirilen Sivas kongresin'de, "Türk halkı iyi bir eğitim görmeli ve iyi bir hükümete sahip olmalıdır. Eğitim okul demektir. Türk köylüsünün pek azı okur-yazardır. Ama bu köylüler gelişmeye isteklidirler. Çocuklarımızın iyi bir eğitim almasını, müslümanlığın yüksek değerleri ile kuşanmasını isterler" şeklindeki sözleriyle de Atatürk, öğretimin yaygınlaştırılması fikrini daha işin başında savunmuştur.
Eğitim alanındaki ilk köklü yasal devrim 3 mart 1924'de "Tevhid-i Tedrisat Kanunu" ile başlar bu kanunla medrese, mektep ikiliği ortadan kaldırılmış, öğretim birliğine geçilmiştir. Bu şekliyle Türk Eğitim Sistemi Milli Eğitim Bakanlığının denetimine alınmıştır. Bu değişikliğin sonucu olarak okullarda dini eğitime son verilmiş ve laiklik ilkesi uygulanmıştır. Medreseler kapatılmış ve eğitim kurumları modern eğitime göre yeniden düzenlenmiştir. Diğer taraftan yabancı okulların kontrölsüz davranışları engellenmiş ve bu okulların da Türk Milli Eğitiminin amaçları doğrultusunda öğretim yapmaları sağlanmıştır.
Dünyaca ünlü modern eğitimcilerden Amerikalı J. Dewey, Alman Kühne ve Belçikalı Omer Buyse Türkiye'ye çağrılarak eğitim yapımızın modernleştirilmesi konusunda görüşlerinden istifade edilmiştir. 1926'da modern eğitim anlayışına göre hazırlanmış Eğitim Programları uygulamaya konulmuştur. Bu yeni programlarda güncellik, yöresellik, hayatilik ve çocuğa görelik ilkelerine uyulmuştur ve çocuğun yaparak-yaşayarak öğrenmesi esas alınmıştır.
1 Kasım 1928 de yeni harf kanunu ile %0'a inmiş olan okuma yazma oranı hızlı bir okuma-yazma seferberliği başlatılarak bu oran 1936'da %17'lere yükseltilmiştir. Atatürk, çocukların serbestçe konuşmaya düşündüklerini duyduklarını, olduğu gibi ifade etmeye teşvik edilmesi gerektiğini, böylece onların hem hatalarını düzeltme imkanı bulacaklarını hem de ileride yalancı ve riyakar olmalarının önüne geçilmiş olacağını vurgulamıştır (Akyüz, 1994).
|