Yeni Meclisin Özellikleri:
· 1921 Anayasası’na kadar yukarıdaki önerge meclisin çalışma esaslarını belirlemiştir.
· Bu meclis bir “kurucu meclis (Anayasa hazırladığı için)” özelliği gösterir.
· Yeni mecliste “güçler birliği (Yasama yürütme yargı)” ilkesi uygulanmıştır.
· Güçler birliği ilkesiyle çabuk ve uygulanabilir kararların alınması sağlanmıştır.
· Geçici Meclis başkanı tanımakla, meclisin sürekliliği ilan edilmiştir.
· Egemenliği millete vermekle Saltanatın üstünde yeni bir yönetimin kurulacağı ilan edilmiştir.
· Milli egemenliğin tam yansıyabilmesi için İstanbul’dan gelen milletvekilleri de meclise kabul edilmiştir.
· Meclis hükümeti benimsenmiştir.
· 3 Mayıs 1920’de TBMM Hükümeti kurulmuştur.
· TBMM milletin tek temsilcisi olmuştur.
· Bu meclis 16 Nisan 1923 tarihine kadar faaliyetlerini sürdürmüştür.
· Bu meclise” Birinci Meclis” adı verilir.
A. İLK ANAYASA (TEŞKİLÂTI ESASİ 20 OCAK 1921)
TBMM’nin açılmasından sonra yeni bir devletin temelleri atılmıştır. Bu nedenle yeni bir anayasaya ihtiyaç duyuldu. I. İnönü zaferinden sonra Teşkilat-ı Esasiye Kanunu kabul edildi.
1. Yeni Anayasanın Özelikleri
· Yeni Türk Devleti’nin ilk anayasasıdır.
· Kurtuluş savaşı ’ nda hızlı ve çabuk karar alabilmek için kısa ve öz olarak hazırlanmıştır (24 madde).
· Anayasada öncelikle devletin bağımsızlığının sağlanması esas alınmıştır.
· Bu anayasa TBMM’nin etkinliğini ve yaptırım gücünü arttırmıştır.
· Milletin gerçek güç olduğu belirtilmiştir.
· Bu anayasada vatandaşların temel hak ve özgürlükleri, yargı işleri gibi bazı konular eksik kalmıştır.
· Bu eksiklikler o günün şartlarında devletin işgal altında kalmış olmasından kaynaklanmaktadır. |