Balkanlarda 1885’de Doğu Rumeli’nin Bulgaristan’a katılması Ermeni meselesinde olduğu gibi, Girit Rumları ile Yunanistan’ı hareketlendirdi. Bu atmosfer içinde 1889 Ağustosunda Girit Rumları Rusya ve Yunanistan’ın tahrikleriyle yeniden ayaklanıp Yunanistan’a bağlanmak istediler. Yunanistan da arkasına Rusya’yı alarak büyük devletlere başvurup,Girit’e müdehale edeceğini bildirdi. Avrupalı büyük devletler, Yunanistan’ın isteğini hoş karşılamadılar ve karşı çıktılar. Osmanlı devleti de bu durum karşısında 40.000 kişilik bir kuvveti adaya sevketti. Burada barış ve güvenliği sağladı. 1889 Aralık ayında çıkardığı yeni bi fermanla da, 1878 Halepa fermanını iptal ettiği gibi Girit meclisinide kapattı. Bu durumda bir altı yıl kadar sürdü. Fakat 1895 ilkbaharında İstanbul’da ve diğer vilayetlerde Ermenilerin ayaklanması ile Avrupalı devletler olaya hemen karıştılar ve donanmalarını İstanbul Boğazına göndermeleri ile de Avrupalı Osmanlılar aleyhine bir kampanya başladı. Bu durumu çok iyi değerlendiren Rumlar, 1895 yılı sonlarında tekrar ayaklandılar. Sebebi ise, Halepa antlaşmasına tanıdığı imtiyazları tekrar geri istemeleriydi. Olaya tekrar büyük devletler karıştı ve olayı çözümlemek için bir konferans yaptılar. Sonunda 1896 reformu, Halepa antlaşmasının tanıdığı imtiyazlar tekrar Rumlara iade ediliyordu. Girit’e beşer yıl süreli Hıristiyan Valiler tayin edilecek ve memuriyetlerin üçte ikisi de Rumlara verilecekti. |