HALKÇILIK
1870’li yıllarda Rusya’da gelişen sosyalizm için özgün bir yol öngören ideoloji ve siyasal harekete denir. Halkın yaşamını ve duygularını ifade etmeye yönelik sanatsal ve edebi akımdır.Türkiye‘de halkçılık hareketi 19y.y. da Rusya’da yaygınlaşan Rus halkçılığı ile Fransız dayanışmacı- lığının devlet felsefesi olan halkçılıktan esinlendi. Rusya’dan gelen Hüseyin zade Ali ve Yusuf Akçura gibi Türkler,orada gördükleri halkçılık modelinde,halka gitmeyi,halka inmeyi amaçlayan Osmanlı sözcülerinin öncüleri oldular.Öte yandan Fransız halkçılığından esinlenen Ziya Gökalp,Tekin Alp Necmettin Sadak,M .Zekeriya Sertel gibi ittihatçılar halkçılığı toplumsal ve iktisadi içerikleri ile işlediler.Halkçılık,Meşruti- yet döneminin milli iktisat siyasetini,toplumsal dayanışma ilkesini kapsayan bir ideoloji oldu.İttihat ve Terakki Cemiyeti’ nin Osmanlıcı,İslamcı,kısmen ademi merkeziyetçi ideolojisi,Balkan savası yenilgisinden(1912)sonra değişim geçirince,Türkçü,Batıcı ve merkeziyetçi bir nitelik kazandı. |