EĞİTİM VE ÖĞRETİM
Osmanlı Devleti’nde en önemli eğitim öğretim kurumu medresedir.
Medreselerin sultan tarafından inşaa ettirilenlerine ‘sultanî’ ,bilginler veya var-
lıklı kimselerce inşaa ettirilenlerine ise ‘hususî’denirdi.
İlk medrese 1331 yılında İznik’te Orhan Bey tarafından yaptırılmıştır
ve günde otuz akça maaşla büyük bilginlerden Kayserili Davud müderris(profe-
sör)olarak atanmıştır.Orhan Gazi 1335 yılında da Bursa’daki bir kiliseyi medre-
seye çevirtmiştir.Çelebi Mehmet döneminde Sultaniye medresesi yaptırılmıştır.
I.Murad döneminde de sarayda,devlette görev alacak kişilerin yetiştirildiği Enderun mektebi yapılmıştır.
Osmanlı medreselerinde gramer,mantık,feraîz ,kelâm,belâgat,usûli fı-
kıh,fıkıh, usûli hadis,hadis ve tefsir okutuluyordu.
Gramer: Sarf ve nahiv denilen Arapça kurallar kitabı idi.Öğrenciyi medre- senin esas derslerine hazırlıyordu.
Mantık: Fikir ve muhakemeyi işleten,zihni yanlışlardan koruyan,fikrin doğru veya yanlış olduğunu ayırmaya aracı bir bilimdi.
Feraîz: Ölünün mal ve mülklerinin varislerine nasıl bölüştürüleceğini öğ-reten bir bilimdi.
Kelâm(ilmi tevhid): İmanla ilgili sorunları, metafizik ve tabiat bilimlerin-den de istifâde ederek ispat eden İslâm felsefesidir.
Belâgat:Anlam,incelik,ifâde,aruz,kafiye vs. gibi konulardan bahseder.
Fıkıh: Uygulamayla ilgili dinî sorunları inceleyen bir bilimdir.
Usûli fıkıh: Namaz,oruç,zekât ,hac,büyü,şuf’a gibi İslâm dininin ibadet ve muamele kısımlarını içeren hüküm ve kararlardan bahseder.Şeriat bilimleri-nin sonuncusudur.
|