imparator

MİMARİ

Sosyal kurumları oluşturan camii,imaret,hastane,kervansaray,köprü,
han,hamam,çeşme ve zaviyelerin yönetimleri, korunmaya devam edilmeleri için
vakıflar yapılmış veya devletçe bazı yöre halkları vergilerden muaf tutulmak suretiyle muhafaza ve devamları sağlanmıştır.
v Camiler: Bu dönemde kendine yeni sistemler aradı ve yeni denemelere girişti.Bu araştırmalar ve denemeler,klâsik Osmanlı camii mimarisinin ya-ratılmasında esas oldu.Üç plan tipi görülürdü:
àPayeli çok kubbeli camiler: Ulu Camii(1399-Bursa),Büyük Camii(1385-Gelibolu),Murat Hüdavendigar Camii(1389),Eski Camii(1403-
1414)
àTek kubbeli camiler:Alâeddinbey Camii(Bursa),Yıldırım Camii
(Mudurnu),Hoca yadigâr Camii(İnönü)
àZaviyeli Camiler:Kubbeli iki salondan ve kubbeli odalardan
meydana gelir . Orhan Camii(1339-Bursa),İmaret Camii(Filibe),Timurtaş
Paşa Camii,Yıldırım Camii(Bursa),Bayezid Paşa Camii(Amasya),Gazi Mi-
hal Camii(Edirne),Yeşilcamii(1413-1424/ Bursa)
v İmaretler: İlk kez Orhan Gazi,1331 yılında İznik’te yaptırmıştır.Bursa’da
I.Murad,Yıldırım Bayezid,Çelebi Mehmet ve II.Murat’a ait geniş ve zen-
gin vakıflı imaretlerden başka vezir ve diğer kimselerin yaptırdıkları 24 imaret daha vardır.
v Hastaneler: İlk hastane Bursa ‘da şehrin doğusunda,Uludağ’ın eteğindeki camiinin yanında Yıldırım Bayezid tarafından 1399 yılında yaptırılmıştır.
Bu hastanenin biri baştabip olmak üzere üç doktoru,iki eczacısı,iki şerbet-
çisi(hastalara ilâç veren)ile aşçısı,ekmekçisi v.s hademeleri vardı.
v Kervansaraylar ve hanlar: Yol üzerindeki durak yerleridir.Ortası avlu,
çevresi geniş bir kerevetle çevrili olanlarına kervansaray denirdi, bunlarda
oda yoktu.Herkes bu kerevetlerde oturup yatardı.Hanlarda ise odalar var-
dı.Hanlar bugünkü otellere benzerdi.Kervansaraylar ise genel konuk evle-
riydi.Buralara konuk olanlar hangi din ve mezhebe mensup olurlarsa ol-
sunlar ,üç gün yiyip içip yatarlardı ve para ödemezlerdi.
v Zaviyeler: Devletin kurulmasında hizmet etmiş,hürmete lâyık bazı ahîle-
re,babalara vakıf olarak verilen yerlerdi.Zaviye sahibi,buraları ekip biçe-
rek gelirini zaviyesine sarf ederdi.Zaviyeye uğrayan her yolcu burada yi-
yecek,içecek ve yatacak bir yer bulabilirdi.