Maya kültürü iki başkent Quirigna ve Copan çevresinde gelişmiştir. Aztekler’in iri ve kaba görünüşlü heykel anlayışına karşılık Mayalarda heykeller daha incelmiştir.
Maden sanatları arasında en dikkat çekici olanları Mixter üslubundaki kuyumculuk ve tüycülüktür. Aztekler maskeler ve yerı değerli taşlardan eşyalar yapmada da başarılıydılar.
Saraylar ve tapınaklar fresklerle süslenmişti; bunun yanı sıra hiyeroglifle el yazması kutsal ve din dışı metinler çok renkli resimlerle canlandırılmıştır.
Din:
Aztek dininin en belirgin iki özelliği, bir yandan çok tanrılı oluşu, öte yandan insan yaşamının her anında etkisini göstermesiydi. Bu durum, doğa güçlerini denetleme becerisini ellerinde bulunduran rahiplerin kazandıkları nüfuzu ortaya koymaktadır. Aztek tapınağının bir çok tanrısı arasında uygarlık tanrısı Quetzalcoatl’ın rakibi Gece ve Savaş Tanrısı Chalchiıhtlicue; Aşk tanrıçası Thalzolteotl vb. En yaygın ayinlerden biri insan kurban etmekti. Dini giderek ölçüsüz bir durum olan gereklerini yerine getirmek ve yani kurbanlar ele geçirmek için Aztekler “Zorlam Savaş” ı bulmuşlardı. Nisbi barış dönemlerinde, üçlü ittifakın üyelerin, kardeş ve bağımsız Tlaxcala ve Huejotzingo Prenslikleri’nin haklarıyla savaşıyordu.
Aztek Takvimi
Tonalpohualli denen 260 günlük dinsel yıl ile 365 günlük güneş yılını birleştiren takvim sistemi. Örnek aldığı Maya takvimi gibi, Aztek takvimi de 20'şer günlük 13 döneme bölünen dinsel yıl ile 20'şer günlük 18 aya bölünen ve ayrıca uğursuz sayılan beş günlük bir dönemi (nemontemi) içeren toplumsal yıldan oluşuyordu. Gene Maya takviminde olduğu gibi, dinsel ve toplumsal Aztek yılları her 52 yılda bir, birbirlerine göre aynı konuma gelirdi. "Yılların Bağlanması" ya da "Yeni Ateş Töreni" adıyla kutlanan bu olaya hazırlık olarak önce tüm kutsal ateşler ve evlerdeki ateşler söndürülürdü. Törende heyecanın doruğa ulaştığı anda rahipler yeni bir kutsal ateş yakardı. Ardından Aztek halkı da ocaklarındaki ateşi yeniden tutuşturur ve şölene geçerlerdi. 1790'da Mexico'da yapılan kazılarda bazalttan yapılmış, ağırlığı 25 tonu bulan, 3,7 metre çapında daire biçiminde bir takvim taşı ortaya çıkarılmıştır. Bugün Mexico Ulusal Antropoloji Müzesi'nde sergilenmekte olan taşın tam ortasında Aztek Güneş Tanrısı Tonaiuth'un yüzü görülür. Bu yüzün çevresinde de tanrının önceki cisimleşmiş biçimlerini yansıtan ve dünyanın dört eski çağını simgeleyen kare biçimindeki dört pano vardır. Bunları da Aztek ayının 20 gününü simgeleyen işaretler çevreler. |