MISIR VE BOĞAZLAR SORUNU ® ™ ©
III.Selim Mehmet Ali’yi Mısır Valiliğine atadı.Böylece Mısır’da Kavalalı Mehmet Paşa dönemi başladı.
Otoriteler bir yönetim kuran Mehmet ali kısa sürede Mısır’ı kalkındırdı.Gelirlerini arttırdı.Avrupa’da kendisine büyük bir hayranlık uyandırdı.Fransa’nın yardımı ile güçlü bir ordu kurdu.Bu ordu ile ;
a) 1807’de İngilizlerin Mısır’ı işgal etmesi önlendi.
b) 1812’de çıkan Vehhabi isyanı bastırıldı.
c) 1822’de II.Mahmut’un isteği üzerine , Moraya asker gönderilerek rum isyanı bastırıldı.
MISIR İSYANI’NIN NEDENLERİ :
1. Mehmet Ali’nin Mısır’da kendi soyunun yönetiminde bağımsız bir devlet kurmak istemesi.
2. Mora Valiliğinin Mehmet Ali’ye verilmemesi.
3. Mehmet Ali’nin 1828 Osmanlı-Rus Savaşı’nda padişahın istediği yardımı göndermemesi.
4. Padişah II.Mahmut’un valiyi kiskanmasi ve kin tutmasi
İsyan 1830’da başladı.Mehmet Ali’nin oğlu İbrahim Paşa Osmanlı ordularını birçok kez yenerek İstanbul üzerine yürümeye başladı. O zamana kadar olayı İmparatorluğunun bir iç sorunu olarak gören İngiltere müdehale ederek savaşı durdurdu.
Not: Bu isyanda Fransa açıktan açığa Mehmet Ali’yi destekledi. İngiltere başlangıçta tarafsız kalınca Padişah II.Mahmut “Denize düşen yılana sarılır” diyerek Rusya’dan yardım istedi.Bir Rus filosu boğazı geçerek İstanbul’a geldi.İşte o zaman İngiltere tarafsızlığını bırakarak olaya karıştı.
KÜTAHYA ANTLAŞMASI 1833
Nedeni : Rusların boğazlardan çekilmesini isteyen İngiltere Osmanlı Devleti ve Mısır valisi arasında bu antlaşmayı sağlamıştır.
Hükümleri :
1. Mehmet Ali Paşa’ya Misir’dan başka Suriye ve Girit valilikleri de verildi.
2. Oğlu İbrahim Paşa’ya Adana ve Cidde valilikleri verildi.
Not: Antlaşma her iki tarafi da tatmin etmedi. Padişah çok şey kaybettigini ,Mehmet Ali, hiçbir şey alamadigi savunuyordu.Bu nedenle savaş yeniden başlayabilirdi.
|