SENDİKACILIK
Sanayi devrimi ile işçi sınıfının ortay çıkması soncunda gündeme gelmiştir. Sanayileşme derecesi sendikalaşmadaki gelişmenin bir göstergesidir. Sendikacılık aslında sınıfsal bir örgüttür. Bu sınıfta işçi sınıfıdır. Bireysel çalışmadan toplu çalışmaya geçilmiştir. Makinalaşma da bunda etkilidir. Toplu çalışma ile oluşan örgütlenme bilinci kapitalist sistemin dogmasıyla vücut bulmuştur. Bu örgütlenmeler zaman içinde sosyal ve ekonomik yaşama yön vermiştir.
Liberal öğretide sendikacılık:
Sanayileşme tam anlamıyla olmayıp sendika özellikle üzerinde durulan bir konu değildir. İktisadi olarak liberal öğretide her şey ekonomik olarak algılanmıştır. İşçi en yüksek ücretle faydasını, işveren ise karını maksimize etmeye çalışır. Bu ikisi tam rekabet piyasasında karşılaşır. Dengeye geldiğinde maksimizasyon sağlanmış olur. Maksimizasyonu sağlayan piyasanın rekabetçi koşullarda kendi isteğine bırakılmasıdır. Sendikacılık işgücü arzına etki etmez görüşü savunulmaktadır. Ekonomik çıkarlar ön plandadır. Olayın siyasal boyutu hiç yoktur.
Adam smith işçilerin ekonomik olarak faydalarını maksimize etmek için örgütlenebileceğini söylemiş ama bu gerçekleşmemiştir. Toplumsal olarak ortak bir bilinçle işçilerin hareket edeceği düşünülemez. Bireyci yaklaşıma dayanır. Bireyin maksimizasyonu öğretinin temelidir. Her birey faydasını maksimize ederse toplumda faydasını maksimize etmiş olur. Sendikacılık hareketi serbest piyasanın işlerliğine müdahale olarak görülmüştür. 1900 lerde liberal öğreti tekrar gündeme geldiğinde sendikacılık işsizliğin temel nedeni olarak kabul edilmiştir.
sosyalist öğretide sendikacılık:
sendikacılık bir savaş aracı olarak görülür. Ekonomik nedenlerden çok siyasi nedenleri olan bir olaydır. İşçi sınıfının sermaye sahipleri karşısında güçsüzlüğü kabul edilmiştir. İşçi sınıfının sorunlarını çözmek için ortaya çıkan siyasal bir güçtür sendikacılık sosyal öğretide. Sanayi işçilerinin örgütlenmesi sendikacılığı gerçekleştirecektir.
demokratik sosyalist öğretide sendikacılık:
hem ekonomik hem de siyasi yönüyle tanımlamıştır. İngiltere de fabian derneği kurucuları sidney, webb tarafından ortaya atılmış. Orta sınıf aydınlarının örgütüdür. Özel girişimle kamu girişimi bir ararda tanımlanır. Sınıf kavramının sosyalist düşüncede olduğu gibi kendiliğinden ortadan kalkmayacağını, sürekli olduğunu savunmuşlardır. Endüstriyel demokrasi ile işçilere verilen tüm haklar ve özgürlükler eşitlik kazanır. Sendikacılığın burada siyasal yönü vardır. Partilerin kurulması gereğine dayanır. Sendikalar birliği sağlanarak da ekonomik alanda ücretleri yüksek düzeyde tutabilirler.
|