Toplu pazarlık sürecinde ortaya çıkan uyuşmazlıkların çözüm yolları nelerdir?
İşçi ve işveren karşı karşıya gelir. Grek bireysel açıdan gerekse toplu iş sözleşmesinde uyuşmazlıklar çıkabilir. Bireysel iş sözleşmesinde uyuşmazlık varsa iş mahkemeleri bunu çözer. Toplu iş görüşmelerinde uyuşmazlıklarda menfaat ve hak uyuşmazlıkları olabilir. Çözüm yolları:
uzlaştırma: kişi veya kurul tarafları uzlaştırma yoluna gidebilir.
Arabuluculuk: resmi, özel, gönüllü,zorunlu, kişi ve kurul gibi türleri vardır.
Tahkim: kararı bağlayıcıdır. Totaliter rejimlerde başvurulan yöntemdir.
Yargı yolu
Bu yollar çözüme ulaşmadığı zaman süreç grevle sonuçlanır.
61 anayasası uzlaşmacı bir yaklaşım sergilerken 82 de yüksek hakem kurulunun zorunlu tahkim koşulu mevcuttur. Bu durum çalışma barışı açısından sağlıklı bir uygulama değildir.
Grev
Ekonomik nedenlerle yapılır. Pazarlık gücü aracıdır. Çalışma koşullarını kendi lehlerine değiştirmek ve yeni haklar, menfaatler sağlamak amacı ile işçilerin çoğunun önceden aralarında karar vermek suretiyle bir işyerinde ya da iş kolunda belirli ya da belirsiz bir süre için çalışmaya son vermeleri durumudur. Unsurları:
işverene bağlı ona karşı bir harekettir.
Toplu ve anlaşmalı bir girişimdir.
İşveren üzerinde bir baskı unsuru oluşturur.
Grevin nedenler hakè: uyuşmazlıklar uyuşmazlıkları
menfaat uyuşmazlıklarıè
menfaat uyuşmazlığı ekonomik nedenlerle doğarken hak uyuşmazlıkları yasal düzeydeki hakların karşılıklı olarak farklı yorumlanmasından kaynaklanır. Ekonomik olmaktan çok sosyal bir olgudur.
Genel grevler ekonomik ve sosyal adaletsizliklere karşı çıkmak için ülke genelinde yapılır. Makro düzeyde düşünülür.i işçinin, sendikanın doğrudan hak elde etmesi için değil; siyasi iktidarı etkilemek için yapılır. Sosyal grevler ise direkt siyasi iktidar amaçlı gerçekleştirilir. İşçilerle ilgili bir yasanın değişmesi için yapılabilir. Önemli olan kime karşı grevin yapıldığıdır.
Hak uyuşmazlıklarından kaynaklanan grevler ücret, çalışma koşulları, iş güvencesi, yönetime katılma gibi genel sendikal haklarla ilgili bir grev türüdür. Bunlar yasalarla belirlenmiştir. Ancak tarafların farklı yorumlaması nedeniyle uyuşmazlık doğmuştur. Esas olan çıkar uyuşmazlığı değildir.
|