10 - Transistör :
Tansistörler PNP ve NPN transistörler olarak iki türe ayrilirlar. NPN transistörler N, P ve N yari iletken maddelerin birlesmesinden, PNP transistörler ise P, N ve P yari iletken maddelerinin birlesmesinden meydana gelmislerdir. Ortada kalan yari iletken madde digerlerine göre çok incedir. Transistörde her yali iletken maddeden disari bir uç çikartilmistir. Bu uçlara "Kollektör, Beyz ve Emiter" isimlerini veriyoruz. Transistör beyz ve emiter uçlarina verilen küçük çaptaki akimlarla kollektör ile emiter uçlari arasindan geçen akimlari kontrol ederler. Beyz ile emiter arasina verilen akimin yaklasik %1 'i beyz üzerinden geri kalani ise kollektör üzerinden devresini tamamlar. Transistörler genel olarak yükseltme islemi yaparlar. Transistörlerin katalog degerlerinde bu yükseltme kat sayilari bulunmaktadir. Bu yükseltme katsayisinin birimi ise "Beta" 'dir. Simdide NPN ve PNP tipi transistörleri ayrica inceleyelim.
a) - NPN Tipi Transistör :
NPN tipi transistörler N, P ve N tipi yari iletkenlerinin birlesmesinden oluşmuştur. Sekilde görüldügü gibi 1 nolu kaynagin (-) kutbundaki elektronlar emiterdeki elektronlari beyze dogru iter ve bu elektronlarin yakalasik %1 'i beyz üzerinden 1 nolu kaynagin (+) kutbuna, geri kalani ise kollektör üzerinden 2 nolu kaynagin (+) kutbuna dogru hareket ederler. Beyz ile emiter arasindan dolasan akim çok küçük, kollektör ile emiter arasindan dolasan akim ise büyüktür. Alt tarafta NPN tipi transistörün sembolü ve iç yapisi görülmektedir. |