[dogan_cordoba]

AB’nin Türkiye ilerleme raporunda ordu, yönetime direkt müdahaleyle ülkeyi siyasi gerilime sürmekle, eski Cumhurbaşkanı Sezer de reformları engellemekle suçlanıyor

Avrupa Birliği’nin (AB) icra organı Komisyon, 6 Kasım’da açıklayacağı Türkiye İlerleme Raporu’nda Cumhurbaşkanlığı seçimleri nedeniyle dört ay süren siyasi krizin faturasını askere çıkardı. VATAN’ın ulaştığı 82 sayfadan oluşan rapor taslağında askerin 2007 yılında siyasete müdahalesinin arttığı kaydedilirken, AKP’nin AB reform sürecine bağlılığını övüyor. Raporda, askere, medyayı hedef almakla kalmadığı, AB sürecine de müdahale ettiği suçlaması getiriliyor. Eski Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer de, reformları yavaşlatmakla suçlanıyor. İşte eleştiriler:

* Silahlı kuvvetler, geniş siyasi etki kullanmayı sürdürdü. Üst düzey askerler Kıbrıs, laiklik, Kürt sorunu da kapsayan, iç ve dış politika konularında görüşlerini son yıllara oranla daha sıklıkla dile getirmeye başladı. Genelkurmay, çeşitli olaylarda, hükümetin açıklamalarına kamuoyu önünde tepki gösterdi. İnternet sitesinde yayınladığı bildiride, ülkenin laiklik prensibinin tehlikede olduğu iddiası ile, 2007 Nisan’ındaki Cumhurbaşkanlığı seçimlerine müdahale etti.

* Bazı üst düzey askerler, güvenlik, azınlık hakları gibi konular başta olmak üzere, bir çok akademik araştırma ve tartışmayı kısıtlama girişiminde bulundular. Ayrıca ordu, bazı olaylarda medyayı hedef aldı.

* TSK’ya geniş yetkiler veren iç hizmet yasası ve Milli Güvenlik Kurulu yasasında beklenen düzenlemeler için adım atılmadı. Askeri bütçe ve harcamaların, Parlamento denetimine konulmasına ilişkin de hiç bir gelişme yaşanmadı.

* Genel olarak askerin sivil otorite tarafından kontrolü ve askeri harcamaların meclis tarafından denetlenmesine yönelik hiç bir gelişme olmadı. Tam tersine askerin kendi yetkileri dışına çıkan konularda görüş açıklama eğilimi arttı. Görüş açıkladığı konulardan biri de AB reform süreciydi.

* Eski Cumhurbaşkanı Sezer, Ombudsmanlık, Vakıflar ve Özel Eğitim Kurumları yasalarını veto etti. Sezer daha da ileri giderek, Ombudsmanlık yasasını Anayasa Mahkemesi’ne gönderdi. Sezer ile hükümet arasındaki gerginlik ilişkiler, siyasi reformlara yönelik çalışmaların yavaşlamasına neden oldu.

RAPORDAN NOTLAR

Andıç sorunu

AB ilerleme raporunda “andıç” olayıyla ilgili olarak “Genelkurmay askeri konulardaki basın özgürlüğünü, orduyu sert dille eleştiren gazetecilerin askeri resepsiyon ve brifinglere katılmalarının engellenmesini öngören iç yazışma ile kısıtlıyor” ifadesi yer aldı.

AKP’ye övgü

5 Eylül’de TBMM’de güven oyu alan AKP’nin hükümet programı, reformlara devam etme konusunda güçlü bir ’taahhüt’ içeriyor. Hükümet, Türkiye’yi temel haklarda uluslararası standartlara yaklaştıracak, geniş kapsamlı anayasal değişiklikler yapmaya hazırlanıyor.

301 eleştirisi İnsan hakları savunucuları, gazeteci ve akademisyenler hakkında açılan davalar, otosansüre neden oluyor. Nokta dergisi, sahibinin kararı ile kapatıldı. İfade özgürlüğü yüzündan yargılananların sayısı 2006’da, 2005’in iki katı..

Sınırötesine atıf

PKK’nın sınırötesi eylemleri Türkiye için güvenlik sorunu yaratıyor. Türkiye’de olası bir sınırötesi harekat geniş bir şekilde tartışıldı. PKK saldırıları yüzünden, Güneydoğu’da durum kötüleşti.

Haber: Duygu L