Mutluluğu etkileyen ve etkilemeyen faktörler
Araştırmacılar para, yaş, cinsiyet, gelir, ırk, eğitim ve sosyal statünün mutluluğa fazla etkisi olmadığını buldular. Hatta daha ilginci evlilik yada çocuk doğurmak gibi önemli kavramlarında mutluluğa fazla etki etmediği ortaya çıktı. Diğer yandan mutlu insanların bazı karakteristik özellikleri paylaştıkları bulundu. Kendine güvenen, pozitif, dışa dönük ve yaşamları üzerinde kontrolü olan insanlar daha mutlu olmayı başarıyor, çünkü kendine güveni yüksek olan bir kişi mutlu olmayı hakettiğine inanıyor ve sahip olduğu kontrol duygusu hayatın getirdiği zorlukları aşırı duygusallığa izin vermeden aşmayı sağlıyor. Dış etkenlere bakınca, en önemli faktör sosyal destek, diğer bir deyimle arkadaşlar.
İşte multu olmak için bir kaç öneri:
Duygusal Zekanızı kullanın
Duygusal zekanızın yüksek olması demek, hayatın zorlu fırtınalarını kontrol altında tutabilmek ve üzüntülü yada stresli ruh halinden kısa sürede çıkabilmek demek. Duygularınıza esir olmayın, onları kontrol edebileceğinizi farkedin.
Vücudunuza iyi bakın
Egzersiz yapın. Yürüyün, bisiklete binin, koşun, yüzün, top oynayın, aerobik yada step yapın. Hangi spor sizin için uygun olursa olsun, egzersiz yapmak insanın ruhunu canlandırıyor. Egzersiz sırasında serotonin, dopamine norepinephnrine ve beta-endorphin gibi duyguları etkileyen ve bağışıklığı arttıran kimyasal maddeler salgılanır. Bu sebeple spordan sonra kendinizi daha iyi hissedersiniz.
Sağlıklı beslenin
Karbonhidratlar beyinde serotonin üretimini arttırdıkları için vücutta sakinleştirici etki yaparlar. (Buna karşılık proteinli besinler beyin enerjisini arttırır ve enerjik olmayı sağlar.) Örneğin şeker sadece kısa bir süreliğine serotonin seviyesini arttırır dolayısıyla hemen ardından enerji miktarında hızlı bir düşüş yaşanır; neşeniz kaybolur ve şekere ihtiyacınız daha da artar. Buna karşılık kompleks karbonhidratlar -makarna, pirinç, patates, fasulye, ekmek, meyva ve sebzeler vücud içinde daha yavaş işlenir ve serotonin seviyesini daha uzun süre koruyabilirler. Sonuç olarak uzmanlar ani ruhsal iniş çıkışlar yaşamamak için kompleks karbonhidratlara ağırlık verilmesini öneriyorlar.
Aydınlığı koruyun
Serotonin seviyesi ayrıca güneş ışığından etkilenir. Eğer yaşadığınız yerde kışlar karanlık geçiyorsa, her gün 2-3 saat parlak lamba ışığından faydalanın.
Esneklik ve kendine yardım yeteneklerini geliştirin
Yaşam %20 yaptıklarımızdan ve %80 bunları nasıl karşıladığımızdan oluşur. Bu cümlenin altında yatan anlam, yaşamın büyük bir kısmı olayları nasıl algıladığınızdan ve tepki verdiğinizden oluşur. Dolayısıyla kendine yardım edebilme yeteneğini geliştirmek (hedeflerinize ulaşmak için gerekli olan kendine güven, bilgi ve inanç) ve esnek olabilmek (başarısızlıklarınızı büyük bir trajediye dönüştürmeden atlatabilme yeteneği) önemle üzerinde durulması gereken bir konudur. Yapamadıklarınızdan ziyade yapabileceklerinize konsantre olun. Kendinizi iyi yaptığınız bir işe adayın.
Hayatın her aşamasından keyif alın
Ne kadar yoğun ve meşgul olursanız olun, günde bir kaç defa 5-10 dakikanızı içinde bulunduğunuz zamanı yaşamak için kullanın. Duyularınızı canlandırın. Sizi neyin keyiflendirdiğini keşfedin ve zaman zaman kendinizi şımartın. Belki keyif aldığınız bir demet mis kokulu taze çiçektir yada bir dedektif romanını okumak, antikacı dükkanında gezmek, film seyretmek olabilir. Kendinizi dinleyin ve nelerden hoşlandığınız bulun, küçük ödüller verin.
Arkadaşlıklarınızı derinleştirin
Araştırmalar etrafınızda dostların ve arkadaşların bulunmasının, kişinin kendisini iyi hissetmesi için önemli olduğunu gösteriyor. Sosyal destek kişinin gücünü ve yaşam kalitesini arttırıyor. Dostlar yaşanan zor olaylara nükte ile yaklaşıyor, sorunları farklı açılardan görmeyi sağlıyor ve yaşamın zorluklarını nisbeten yumuşatmayı başarıyorlar. Sonuç olarak güvenilir bir arkadaş ile dertleşmek stresi azaltıyor.
Mutlu davranın
Psikolojinin temel kurallarından birini test edin: Mutluluğu gerçeğe dönüştürün!. Neşeli gibi davranmak pozitif duyguları aktif hale geçiriyor. Kendine güvenen, mutlu, başarılı bir insan gibi davranmaya başlayın ve bir süre sonra rolünüzün gerektirdiklerini yaparken farkında olmadan gerçekten o kişi olmaya başladığınızı farkedeceksiniz. Mesela müzik bir araç olabilir: Önce ruhsal durumunuzu yansıtan bir müzik ile başlayın, daha sonra yavaş yavaş arzu ettiğiniz ruh halini yansıtan müziğe doğru değiştirin. Diğer bir araç ise renkler. Örneğin sıcak ve parlak renkler (turuncu, sarı) depresyonu azaltır, naturel renkler (gri, siyah, beyaz) gerginliği ve huzursuzluğu azaltır.
Anlamlı bir hayat yaşayın
Yaşamınızın temel nedenini bulun. Hayatınızı yöneten değerler ve kuralları net olarak ortaya koyun. Yaşamınızın bir anlamı ve amacı olsun.
__________________  |