[Asi Ruh]

Türkiye, yeraltı kaynakları yönünden dünya madenciliğinde üretim değeri itibarıyla 28'inci, maden çeşitliliği açısından 10'uncu sırada yer alıyor. Dünyada ticareti yapılan 90 çeşit madenden 77'si Türkiye'de bulunuyor.

Türkiye maden rezervi açısından dünyanın en zengin ülkeleri arasında yer alırken, adeta büyük bir servetin üzerinde yaşıyoruz. MTA verilerinden derlenen bilgilere göre, Türkiye yeraltı kaynakları yönünden dünya madenciliğinde adı geçen 132 ülke arasında toplam üretim değeri itibariyle 28'inci, maden çeşitliliği itibariyle 10'uncu sırada yer alıyor. Türkiye başta endüstriyel ham maddeler olmak üzere, metalik madenler, enerji ham maddeleri ve jeotermal kaynaklar açısından zengin bir konumda bulunuyor.

Altın potansiyeli ile ikinci sırada

Türkiye'de, günümüzde dünyada ticareti yapılan 90 çeşit madenden 77'sinin varlığı saptanırken, halen 60 civarında farklı maden ve mineral üretimi yapılıyor. Dünya metal maden rezervlerinin yüzde 0.4'ü, endüstriyel ham madde rezervlerinin yüzde 2.5'i, kömür rezervlerinin yüzde 1'i ve jeotermal potansiyelinin yüzde 0.8'i Türkiye'de bulunuyor.

Türkiye'nin teorik altın potansiyelinin 6 bin 500 ton olduğu tahmin ediliyor. Türkiye, bu potansiyelle dünyada ikinci ülke konumunda bulunuyor. Şu ana kadar 600 ton altın varlığı görünür hale getirilirken, mevcut potansiyelin yüzde 10'u bulundu ve altın yataklarından şu ana kadar 50 ton civarında altın üretildi. Türkiye'ye yılda 300 ton altın ithal ediliyor. İthal edilen altının 100-150 tonu Türkiye'de işlendikten sonra ihraç ediliyor, kalanı ise yurtiçinde tüketiliyor.

Jeotermalde Avrupa lideri

Teorik jeotermal enerji potansiyeli 31 bin 500 MWt (megavat termal) olan Türkiye, bu potansiyeli ile dünyada 7'inci, Avrupa da ise 1. konumda bulunuyor. Türkiye'nin jeotermal enerjiyi doğrudan kullanım kapasitesi bin 229 MWt. Doğrudan kullanım açısından ise Türkiye dünya sıralamasında 5'inci konumda. Son 3 yılda yapılan kömür arama projeleri kapsamında 20-25 yıldır değişmeyen 8,3 milyar ton kömür rezervi, 300 bin metre sondaj yapılarak ve 2,3 milyar ton yeni kömür rezervi bulunarak yüzde 28 oranında arttı. Toplam linyit rezervi de 10,6 milyar tona yükseltildi.

5-6 milyar dolar katma değer

Türkiye'de yılda 150 milyon ton seviyelerinde üretilen maden ürünleri, inşaat sektöründe ve sanayide ham madde olarak tüketilirken, yılda Türkiye'ye 5-6 milyar dolar katma değer kazandırıyor. Endüstriyel ham madde potansiyeli açısından Türkiye dünya rezervinin yüzde 2,5'ine sahip. Türkiye'de maden ihracatının en büyük kısmını (yüzde 70- 80'ini) endüstriyel ham maddeler oluşturuyor.

Diğer önemli maden rezervleri

Türkiye'nin diğer önemli maden rezervleri ise şöyle: Çinko-kurşun: Metal içeriği olarak 860 bin ton kurşun, 2,3 milyon ton çinko rezervi bulunuyor.

Demir: Ortalama yüzde 50-55 tenörlü işletilebilir demir rezervi toplamı 113 milyon ton dolayında.

Krom cevheri:Türkiye'nin krom rezervi 26 milyon ton civarında.

Bor: Türkiye, 3 milyar 66 milyon ton olan bor rezervleri ile dünya bor potansiyelinin yüzde 72'sini elinde bulunduruyor.

Alüminyum: Alüminyum üretimine uygun boksit rezervi 87 milyon ton civarında bulunuyor.

Bakır:Türkiye'de toplam bakır rezervi, metal içeriği olarak 1,5 milyon ton bakır düzeyinde bulunuyor.

Mermer ve doğal taşlar: Türkiye'nin 80 bölgesinde 150'den fazla renk, desen ve kalitede mermer rezervleri var. Türkiye'nin mermer potansiyelinin 5,1 milyar metreküp civarında olduğu tahmin ediliyor.

İhracat hedefi 10 milyar dolar

Türkiye'nin maden ürünleri ihracatı 2006'da yaklaşık 2 milyar , 2007'de 2 milyar 715 milyon dolara yükseldi. Bu yılın ilk 6 ayında ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 34 arttı. Maden ihracatında doğal taşlar 1 milyar 250 milyon dolar ile ilk sırada yer alıyor.

Doğal taşlar ürün grubunu 544,3 milyon dolar ile metalik madenler, 491 milyon dolar ile endüstriyel ham maddeler izliyor. Yetkililer, Türkiye'de yılda yaklaşık 60 milyon ton kadar üretilen kömürün ise büyük kısmının termik santrallerde olmak üzere yurt içinde tüketildiğini belirttiler. Madencilikle yeniden yapılanma dönemine geçildiğine dikkat çeken yetkililer, 2010'da maden ihracatının 10 milyar dolar olarak hedeflendiğini kaydettiler.