Büyük Taaruz
14-15 Eylül 1921 tarihinden geçerli olmak üzere seferberlik ilan edilerek, 1899, 1900,1901 doğumlular silah altına alınmış, ordunun asker eksiği tamamlanmıştır Türk kuvvetlerinin araç ve malzeme eksikleri de çeşitli kaynaklardan tamamlanmaya çalışılmıştır Başta İstanbul'daki silah depolarından büyük fedakarlıklarla kaçırılan silahlar, İnebolu üzerinden Anadolu'ya nakledilmiştir
İtilaf Devletleri'nden kamaları alınarak işe yaramaz hale getirilen Türk topları, ilkel aletlerle kullanılır hale getirilmiştir Sıkıntısı çekilen bazı silahlar da Ruslardan, İtalyanlardan ve Fransızlardan satın alınarak karşılanmaya çalışılmıştır 6 Mayıs 1922'de başkomutanlık süresi uzatılan M Kemal Paşa, artık taaruza geçilmesi düşüncesindedir M Kemal bu düşüncesini Haziran ortalarında Genel Kurmay Başkanı Fevzi Paşa, Savunma Bakanı Kazım Özalp ve Batı Cephesi Komutanı İsmet Paşalara açmış ve 15 Ağustosa kadar hazırlıkların tamamlanması kararlaştırılmıştır
TBMM bu hazırlıkları yürütürken, barışı engelleyen taraf durumuna düşmemek için, diplomatik çabaları sürdürmüş ve Fethi Okyar'ı Avrupa'ya göndermiştir İngiltere'nin barış yolunu tamamen kapatması, şimdiye kadar ertelenen taarruz kararının uygulamaya konmasını kaçınılmaz kılmıştır
Mustafa Kemal Paşa, ordunun taarruz hazırlıklarını büyük bir gizlilik içinde sürdürmüştür Taarruzu gizlemek için Temmuz ayı sonunda ordu birlikleri arasında bir futbol turnuvası düzenleyerek komutanlarla topluca görüşme imkanı sağlamıştır
Büyük Taarruz'un hedefi Ayfon güneyinde mevzilenmiş 1(General Frangos) ve 4(Albay Dimaras) Yunan Tümenleri tarafından savunulan mevzileri yarma harekatı ile geçerek Yunan Cephe Ordusunu (1,2, 3 Kolordular) geride bir hatta çekilmeden bir meydan savaşı ile imha etmekti Türk lojistik kabiliyeti orduyu ancak 60 km içerisinde destekleyebileceğinden harekatın esasının taaruz hattından itibaren bu mesafe içinde gerçekleşmesi şarttı
Afyon güneyindeki Yunan mevzileri en batıdaki Toklu sivrisinden Afyon güneyindeki B Kalecik köyü doğusuna kadar 40 km kadar uzanıyordu Taaruzun sıklet merkezi Tınaztepe ile Kalecik sivrisi arasındaki 15 km lik bir saha idi
1Ordu (Sakallı Nurettin Paşa) komutasında ver alan 4 Kolordu (1,2 ve 4 Kolordular ile 5Süvari Kolordusu) yarma harekatını yapacak birlikleri oluşturuyordu ki toplamda 11 Piyade, 3 Süvari Tümeninden kuruluydu Toplam muharip mevcudu 88000 piyade, 12000 süvari ve 137 Top idi
1 Kolordu (İzzetin Çalışlar)nun 4 tümeni (57,1415 ve 23) sırasıyla Çiğiltepe, Kırcaaslan Tepe, Tınaz Tepe ve Belen Tepe'ye taaruz edecekti Çiğiltepe 5 Yunan Alayı , Kırcaslan ve Tınaztepe 49 Yunan Alayı tarafından savunuluyordu Taarruz'dan bir gün önce bir şeyler olacağından şüphelenen General Trikupis Tınaztepe gerisine 7 Yunan Tümeni'nden iki alay daha getirtmişti
4Kolordu (Kemalettin Sami Gökçen) ise 4 Tümeni (11, 5 8 ve 12 Piyade tümenleri) ile Belentepe doğusu, Kalecik Sivrisi ve B Kalecik üzerinden Afyon'a taarruz edecekti Bu hat 35 ve 8 Yunan Alayları tarafından tutulmakta ve 11 ve 5/42Efzon Alayları tarafından deteklenmekte idi
Her iki kolordunun gerisinde 2 Türk Kolordusu-Ali Hikmet Ayerdem- (3 Kafkas, 4 ve 7 Piyade Tümenleri) Sandıklı-Şuhut hattında ihtiyat olarak tutulmakta idi
5 Süvari Kolordusu-Fahrettin Altay ise (1, 2 ve 14 Süvari Tümenleri) Ahırdağı üzerindeki sarplığı dolayısı ile geceleri Yunanlılar tarafından savunulmayan Ballıkaya mevkiinden bir sızma harekatı ile Tokuşlar köyüne inecek ve İzmir demiryolunu kesecekti
26 Ağustos 1922 sabahı saat 0430'da Türk topçusunun Kocatepe’den başlattığı taarruzda Türk ordusu, Yunan kuvvetlerinin büyük bölümünü yok etmiş, kaçabilenler de 1 eylül 1922 günü Atatürk'ün verdiği "Ordular! İlk hedefiniz Akdeniz'dir, ileri!" emriyle, Türk kuvvetlerinin takibi altına alınmıştırTBMM bile, taarruzdan savaş başladıktan sonra haberdar edilmiştirSiklet merkezi 1 Orduda olmak üzere, 1 Ordu güneyden, 2 Ordu kuzeyden taarruzla, harekat kısa sürede başarılı bir şekilde gelişti Yunan savunma hattı parçalandı 26/27 Ağustos gecesi Yunan mevzileri ele geçirildi 27 Ağustos’ta Türk Ordusu Afyon’u Yunan işgalinden kurtardı
Büyük bir gizlilik içinde başlatılan taarruz Yunan ordusunun geri çekilmesine neden olmuştur Yunan ordusu kısa bir süre içinde Afyon'u Türk ordusuna bırakmıştırYapılan muharebeler 30 Ağustos'ta büyük bir zaferle sonuçlanmıştır Büyük Taarruz'un 30 Ağustos 1922'de gerçekleşen kısmını Mustafa Kemal Paşa, bizzat ateş hatları arasında "Başkomutan" sıfatıyla yönetmiştir 9 Eylülde Yunanlılar tamamen İzmir'den çıkarılmış, 9 Eylülden 18 Eylüle kadar da Batı Anadolu'nun Yunan istilasından temizlenmesi işlemi gerçekleşmiştir Böylece 26 Ağustosta başlayan Büyük Taarruz, 15-20 gün gibi kısa bir sürede, itilaf devletleri tarafından en son askeri teknolojiyle donatılmış 250000 kişilik Yunan ordusunu ne olduğunu anlayamadan kuşatılarak imha edilmiş ya da esir alınmıştırBöylece Yunan ordusunun yeni bir savunma oluşturması engellenmiştir Bu muharebede Mustafa Kemal Paşa'nın orduyu bizzat yönetmesi nedeniyle 30 Ağustos Zafei'ne Başkomuatnlık Meydan Muharebesi adı verilmiştir
== Sonuçları==
Bu zafer, İslam dünyasında Hıristiyanlığa karşı bir başarı olarak değerlendirilmiştirAsırlardan beri Batılıların "Şark Meselesi" adı altında, Müslüman Türkleri Anadolu'dan atmaya yönelik hedefleri bu zaferle sonuçsuz bırakılmıştır
Türk milletinin kendine güven duygusunu yükseltmiş, milli kudret ve yeteneğin yeniden canlanmasını sağlamıştır
Yeni Türk Devleti’nin temeli olmuştur
Öldüğü sanılan ve mirası paylaşılmaya yeltenilen Türk milletinin yaşama hakkı ve yeteneği olduğu dünyaya kabul ettirilmiştir
Misak-ı Milli büyük ölçüde gerçekleştirilmiş, bütün düşmanlar Anadolu'dan atılmıştır
Mudanya Mütarekesi ile Lozan Konferansı’na dayanak olmuştur
Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Meydan Muharebesi ile Anadolu’nun sonsuza kadar Türk yurdu olarak kalacağı bütün dünyaya kanıtlanmıştır |