Uyku Sorunları Uyku sorunları tedavi edilebilir. Uykusuzluk en sık görülen uyku sorunlarındandır. Eğer uzun bir süre devam ederse kişinin iş yaşamını ve ilişkilerini olumsuz yönde etkiler. Bununla birlikte uyku ile ilgili sorunların üstesinden gelinebilir. Uyku Uyku süresi kişiden kişiye değişiklik gösterir. Birçok yetişkin insan gecede 7-8 saat uyur. Ancak daha kısa süre uykunun çoğu kişi için yeterli olduğu da bilinmektedir. Yaşlılar sıklıkla uyku sorunlarının olduğundan yakınırlar. Bu genellikle daha az uyuduklarını farketmeleriyle ilgilidir. Bu değişiklik sık görülür ve yaşlanmanın getirdiği doğal bir sonuçtur. Sonuç olarak, ne kadar süre uyuduğunuz önemli değildir. Önemli olan uyku sonrası bedensel ve zihinsel olarak kendinizi nasıl hissettiğinizdir. Yetersiz uykunun etkileri Gündüz uykulu hissetme Yorgunluk Dikkati toplayamama Unutkanlık ve karıştırma Karar vermede zorluklar Çabuk kızma Depresyon Bunaltı Kaza ve yaralanma tehlikesinde artma İLAÇ TEDAVİSİ Uyku ilaçları kısa süreli (birkaç gün/hafta) olarak kullanılırlarsa yararlı olabilirler. Ancak bu ilaçlar uzun süreli olarak kullanıldıklarında bağımlılık gelişebilir. Bunun dışında uyku ilaçları: Alkol veya diğer ilaçlar ile birlikte kullanıldıklarında öldürücü olabilir. Yaşlı insanlarda düşmelere neden olabilir. Gebelikte kullanımı sakıncalıdır. UYKU BOZUKLUKLARI Bazı uyku sorunları doğrudan uyku ile ilişkili hastalıklardan kaynaklanmaktadır. Yüksek sesle ve rahatsız edici bir tarzda horluyor musunuz? Bu durumda sizde uyku apnesi olabilir. Bu tedavi edilebiler bir durumdur. Gün içinde uyanık kalmanıza engel olacak düzeyde ani uyku atakları yaşadınız mı? Bu duruma narkolepsi adı verilir. Bu rahatsızlıkta kişi kısa süreli uyku ataklarına karşı koyamaz. İlaçla tedavi edilir. Uykuya dalmadan önce ayak ya da bacaklarınızda karıncalanma, iğnelenme gibi rahatsızlıklar oluyor mu? Bacaklarınızı hareket ettirdiğinizde bu rahatsızlık hissi geçiyor mu? Hiç başkaları tarafından uyku sırasında bacaklarınızda silkinme tarzında ani hareketlerin olduğu söylendi mi? Yukarıda sorulan sorulardan herhangi birine yanıtınız “evet” ise, doktorunuza başvurun çünkü bunlar tedavi ile düzelebilen uyku rahatsızlıklarıdır. Uyku sorununa yol açan bedensel nedenler Bedensel hastalıklar ve ilaçların uyku üstüne olumsuz etkileri vardır. Uyku sorununa yol açan bazı hastalıklar aşağıdadır: Hazımsızlık Başağrısı Sırt ağrısı Eklem iltihabı Kalp hastalığı Şeker hastalığı Astım Sinüzit Ülser Kullanılan ilaçlar Bu rahatsızlıklar tıbbi tedavi ile düzeldiğinde, uyku sorunu da düzelir. Uyku sorununa yolaçan ruhsal nedenler Uyku sorununa yolaçan ruhsal nedenler aşağıdadır. Sıralanan nedenlerin sizde var olup olmadığını işaretleyiniz. Stres ( ) Kaygı, endişe hali ( ) Üzüntülü veya depresyonda olmak ( ) Öfke( ) ÖNERİLER Gevşeme ve rahatlama için yavaş soluma yöntemi uyku sorunlarının çözümüne yardımcı olur. Bu yöntem şöyle uygulanır: 1.Yavaşça, içinizden dörde kadar sayarak soluk alınız. 2.Yavaşça, içinizden dörde kadar sayarak soluk veriniz. 3.Tekrar soluk almadan önce dörde kadar sayınız. 4.Bu egzersize başladıktan beş dakika sonra her soluk verişte içinizden kendi kendinize “gevşe” komutunu vererek bütün vücut kaslarınızı gevşetmeye çalışınız. Göğsünüz ile değil, karnınız ile soluk alıp verin ve nefes alırken burnunuzu kullanın. Rahat bir yerde her gece 10-15 dakika kadar bu alıştırmayı uygulayın. Bunları uygularken kendinizi zorlamayın. Düzenli uyguladığınız takdirde yavaş soluma ve rahatlama alıştırmalarının faydası olmaz. Uyku sorununa yol açan yaşam biçimi ile ilgili nedenler Gürültülü uyku ortamı Uyku ortamında fazla ışık olması Kahve ya da çay içmek Geç saate kadar alkol kullanımı Uyumadan önce aşırı yeme ya da içme Uyumadan önce sigara içme Uyumadan önce aşırı bedensel hareket yapma Uyumadan önce aşırı zihinsel faaliyette bulunma Gün boyu hareketsiz kalma Gündüzleri ve TV karşısında kestirme Vardiyalı çalışma Yatma zamanının düzenli olmaması Uyanma zamanının düzenli olmaması Uyuyamama endişesi ile yatağa girme ÖNERİLER Sessiz bir ortamda uyuyun:Pencereyi ve kapınızı kapatın, kulaklarınızı tıkayın vb. Karanlık bir odada uyuyun. Pencerenize koyu renkli perde takın. Çok sıcak ve soğuk ortamlarda uyumaktan kaçının. Gün içinde ve akşamları içtiğiniz kahve ve çay miktarını azaltın. İçtiğiniz alkol miktarını azaltın ve yatmadan önce alkol kullanmayın. Yatmadan önce sigara içmeyin. Yatmadan önce ağır yemeklerden kaçının. Gün içinde bedensel olarak kendinizi yormaya çalışın. Yatmadan önce, kendinizi rahatlatmaya çalışın, örneğin aşırı bedensel, zihinsel faaliyetlerden kaçının. Gün içinde ve TV karşısında kestirmeyin. Sabahları belirli bir saatte uyanın. Her gece belirli bir saatte uyuyun. İlk 30-45 dakika içerisinde uykuya dalamazsanız yatakta yatmaya devam etmeyin. Kalkıp yeniden uykunuz gelinceye kadar sessiz, sakin birşeylerle meşgul olun. Yatakta uykunuzun gelmesi için kitap okumayın, TV seyretmeyin.
__________________ Beşik'den Mezar Taş'ına |