Pas Hastalığı (Puccinia helianthi Schw): Ülkemizdeki tüm ayçiçeği üretim alanlarında görülen bir hastalıktır. Ancak, verim üzerine fazla olumsuz etkisi yoktur. Pas;yapraklar üzerine tarçın renkli püsküller halinde görülür. Bu püsküller mantarın yazlık sporlarıdır. Şiddetli enfeksiyonlarda pas, gövde ve tabladaki koruyucu yapraklar üzerinde görülür. Bu hastalık, konukçu bitkilerden ayçiçeğine taşınır ve bitkiyi hastalandırır. Genellikle, ağustos ayında ortaya çıkarlar. Hastalıkta bulaşık bitkiler zamanından önce olgunlaşır ve tohumlar cılız kalır. Mücadelesinde; dayanıklı çeşit ekilmeli, konukçu bitkiler ilkbaharda derhal uzaklaştırılmalı ve hastalığın yoğun olarka görüldüğü bölgelere ertesi yıl ayçiçeği ekilmemelidir.
Orobanş (Orobanche cumana): Ayçiçeği bitkisine arız olan ve zarar meydana getiren bir parazittir. Orobanş; canavar otu veya verem otu olarakta bilinir. Orobanş bitkisine ait tohumlar çimlenerek ayçiçeği bitkisinin köklerine musallat olur ve bitki özsuyunu emerek bitkinin gelişmesini engeller özellikle bitki özsuyunu emrek yaprakların solmasına, dolayısıyla bitkide fotosentezin azalmasına veya durmasına neden bakla, bezelye, domatesi, tütün, yonca, tığ ve haşhaş gibi orobanştan etkilenen bitkiler sokulmamalıdır. Ayrıca, orobanşa dayanıklı çeşitler ekilmelidir.
1.1. Hasat
1.1.1. Makine ile Hasat
Ayçiçeği hasadında normal buğday biçerdöverleri kullanılabilmektedir. Ancak hasat kaybı çok yüksek olmaktadır. Normal buğday biçerdöverlerinin tablaları değiştirilmek ve gerekli düzenlemeler yapılma suretiyle ayçiçeği hasadı yapılabilmektedir. Özel biçerdöverlere gerek yoktur. Ayrıca, tohumların kırılmaması ve dane kaybının olmaması için biçerdöver üzerinde gerekli ayarlamalar titizlikle yapılmalıdır.
Elle Hasat: Bitkinin sap ve yaprakları sarardığında, tabla üzerindeki tohumlar tablanın orta kısmına kadar olgunlaştıklarında, elle hasat için hasat zamanı gelmiş demektir. Tohumdaki rutubet oranının %15’lere düşmesine gerek yoktur. Hasat zamanı geldiğinde tablalara orakla kesilir ve römorklara doldurularak harman yerlerine taşınırlar. Harman yerinde tablalar ve üzerindeki tohumlar iyice kuruduğunda, değişik yöntemler kullanılarak tohumlar harmanlanır. |