Yalı çapkınları kısa boyunlu, şişman kuşlardır. Kuyrukları kısa, kafaları iridir. Birçok cinste, özellikle Amerika’da yaşayanlarda, bu kafa kuşların istedikleri zaman dikleştirebildikleri sorguçlarıyla daha da belirgin bir hale girer. Gagaları uzun, güçlü ve genellikle sivridir. Bacakları kısa, ayakları küçük ve zayıftır. Familya ön parmaklarının uzunluklarının üçte birinin daha fazlasının birbirine yapışık olmasıyla ayırt edilir. Yalı çapkınlarının çoğunun rengi parlaktır. Genellikle renkleri yeşil ve mavi tonlarındadır. Üzerlerinde zıt renkte donuk kırmızı ve beyaz lekeler de bulunur. Bazıları çizgili ve beneklidir. Bir çoğunun gagası dikkati çeken bir kırmızılık ya da sarılıktadır. Dişiyle erkek genellikle birbirlerinin eşidir, ya da birbirlerine çok benzerler. Birkaç cinste ise dişiler biraz donuk renkli olur. Kuşaklı yalı çapkınının dişisinin göğsünde kestane rengi kalın bir çizgi vardır. Bu çizgi erkekte olmaz.
Yalı çapkınları iki alt familyaya ayrılırlar. Birinci alt familyaya bütün dünyada yaygın olan tanıdık balıkçı yalı çapkınları girer. Orman yalı çapkınları ( Daceloninae ) daha ilkeldir. Bu alt familyadan olan kuşların çoğu her zaman değilse bile çoğunlukla sudan uzakta yaşar.
Balıkçı yalı çapkınlarının en yaygın olanı ve en iyi bilineni daha önce de sözü edilen Eski Dünyanın âdi yalı çapkını ve kuzey Amerika’nın kuşaklı cinsidir.
Bu alt familyanın mücevherleri cüce yalı çapkınlarıdır (Ceyx). 12,50 santim boyundaki bu kuşların ayaklarında önde sadece iki, arkada da bir parmak olur. Parlak gagalı, mücevhere benzeyen bu kuşlar on cinstir. Hindistan’dan Filipinlere ve Solomonlar’a, güneyde de Avustralya’ya kadar uzanan doğu tropiklerinde, içlerinden ırmaklar geçen ormanlarda yaşarlar. Küçük balıkları, kabukluları, kelerleri kurbağaları avlarlar ve çokça böcek ve omurgasızları da yerler.
Balıkçı yalı çapkınları genellikle akarsuların dik kıyılarında yuva yapmak için kovuklar açar. Bunları gagalarının yardımıyla kazar ve çıkan toprakları, ayaklarıyla kenara iterler. |