Döner Fırın
Farinin 1400 oC’ye kadar ısıtılarak klinkerleştirildiği değşken hızla dönebilen yatay bir
borudur.Bu metal borunun içi yüksek ısıya karşı refrakter tuğalalar ile kaplıdır.
Döner fırında genel olarak iki işlem meydana gelir.
*Termokimyasal işlem
*Malzeme geçişi
Döner fırın boyunca malzemenin hızı çeşitli bölgelerde farklıdır.Örneğin sinter bölgesinde hız
düşüktür.(enaz 24.33 cm/dak) ve kalsinasyon bölgesinde ise en yüksek hıza sahiptir.(en
yüksek 45.6 cm /dak.)
Döner fırın beş ana bölgeden oluşmaktadır.
*Kalsinasyon bölgesi *Sinter bölgesi
*Alt geçiş bölgesi *Üst geçişi bölgesi
*Havuzlama
Döner fırında şu olaylar meydana gelir.
*Farin içindeki suyun uzaklaştırılması
*Kalsiyum karbonatın ayrışması(CaCO3=CaO+CO2)
*Klinkerleşme reaksiyonu sonucu dört ana maddenin oluşumu gerçekleşir.
*C3S(3CaO.SiO2) *C3A(3CaO.AL2O3)
*C2S(2CaO.SiO2) *C4AF(4CaO.AL2O3.Fe2O3)
3.10.Yakıtlar
Fiziki durumlarına göre yakıtlar katı,sıvı ve gaz yakıtlar olarak ayrılırlar.Katı yakıtlardan taş
Kömürü ve linyit,sıvı yakıtlardan fuel-oil,gaz yakıtlardan ise doğal gaz çimento endüstrisinde
yakıt olarak kullanılır.Günümüzde petrol fiyatlarına bağlı olarak tüm Avrupa’da ülkemizde
birincil yakıt olarak kömür kullanılmaktadır.Bunun yanında doğal gaz ve fuel-oil artık
bırakmadan yandıkları için,farin bileşimini hazırlamak oldukça basittir.Halbuki kömür
kullanıldığında kömürün bıraktığı kül miktarına bağlı olarak klinkerin kimyasal bileşimindeki
sapmalar düzeltilmelidir.Bu tesislerde de ana yakıt olarak kömür kullanılmaktadır.
Her iki fırında saatte yaklaşık olarak toplam 23 ton kömür yakılmaktadır.Diğer yakıtlar(doğal
gaz ve fuel-oil) sadece kömür sistemindeki bir arıza durumunda kullanılmaktadır.Kömür
fırınlarına ve kalsinatöre verilmeden önce yanmanın verimli olabilmesi için değirmenlerde
kurutulur ve belli incliğe kadar öğütülür.Kömürün kututulması ve öğütülmesi içinde daha
önce bahsedilen bilyalı ve valsli dik değirmenler kullanılır.Fabrika da bir adet 20 ton/saatlik
valsli dik değirmen ve 30 ton/saatlik bilyalı kömür değirmeni mevcuttur.Öğütülerek toz haline
gelen kömür silolarda stoklanır.Siloların çıkışında bulunan dozajlama sistemi vasıtasıyla
alınan kömür brülörle fırın ve kalsinatöre püskürtülür.
|