Dolayısıyla gerekli önlemlerin proje aşamasında belirlenmesi daha uygundur. Örneğin merdivenlerin yükün tamamının binaya yüklenmesi yerine, yükü doğrudan zemine aktarmak bir çözüm yoludur.
2. Yapı Düktilitesinin Artırılması
Yapıya gelen deprem enerjisinin sönümlenmesi yapı düktilitesinin artırılmasıyla mümkündür. Yapı kalıcı ve elastik deformasyonlar yaparak deprem enerjisini tüketir, böylece yapı ayakta kalmayı başarır. Ancak depremden sonra yapılan hasar onarım çalışmalarında mantolama ve perde duvarların yapıya eklenmesinde iyi bir hesap yapılmalıdır. Çünkü bu çalışmalar sonucu yapının rijitliği gereğinden fazla artırılırken, rijitliği büyük ölçüde azalabilir.
3. Yapının Taşıma Gücü
Yapıyı en büyük zararları veren kuvvet yatay ve çeşitli yönlerden etkiyen deprem kuvvetidir. Bu kuvvete karşı yapının yatay yük taşıma kapasitesi artırılmalıdır. Deprem sonrası bu kuvvetin kesinlikle düştüğü kanıtlanmıştır. Bu bakımdan yatay kuvvet mümkün oldukça büyük olmalıdır. Yapıda yatay yüklerin etkisiyle oluşan hasarlar düşey yük taşımadaki güvenliği de azaltır. Yapı bu hasarlı haliyle dahi yük taşımaya devam edebilir. Bu durumda ilk olarak düşey yüklere takviye, 2. olarak yatay yüklere takviye yapılmalıdır.
4. Yapının Dinamik Özelliklerin İyileştirilmesi
Yapıya zarar veren olay titreşim hareketleridir. Titreşim hareketlerinin büyük olması büyük yatay kuvvetler doğurur. Bu nedenle titreşim hareketlerini azaltacak bir mekanizma oluşturulmalıdır. En basit seçenek zemin hakim periyoduyla, yapının titreşim periyotlarının yakın olmasını engellemekle mümkündür. Ancak bu işi gerçekleştirmek için zeminin dinamik özelliklerinin bilinmesi gerekir. Daha sonra yapı periy****un uzaltılması veya kısaltılmasıyla yapı periyodu, zemin hakim periy****dan uzaklaştırılabilir. Yapı periy****un artırılması veya azaltılması için yapı yükünün artırılması veya uzaltılması mümkündür. Ayrıca yapıya perde duvarların eklenmesi, kolon boyutlarının artırılması gibi yöntemlerde periyodu etkiler.
5. Burulma Etkisinin Önlenmesi
Yapılardaki hasarların nedenlerinden birisi olan burulma olayının sebebi, katlardaki ağırlık merkeziyle rijitlik merkezlerinin birbirlerine çok uzak olmasından kaynaklanır. Bu nedenle proje sırasında yapının mümkün olduğunca simetrik planlanmasına dikkat edilmelidir. Simetrik olmayan yapılarda burulma etkisi daha büyüktür. Ayrıca yapıya eklenen perde duvarlarında simetrik yerleştirilmesi gerekir. Bu şekilde yerleştirilmemiş perde duvarların inşası ile yıkılmayacak yapılarda bile büyük hasarlar gözlenebilir. Perde duvarlar yerleştirilirken mümkün olduğunca yapının köşe ve dış cepheleri seçilmelidir. |