4. HAFİF BETONLAR
Normal beton inşaat mühendisliğinde çok yaygın uygulama alanı bulunan bir malzemedir. Bu beton iyi bir taşıyıcı olmasına karşın birim hacim ağırlığı büyüktür. Bu durum inşaat sektörünün önemli sorunlarından biridir. Buranın zati/kendi ağırlıklarının azaltılabilmesi içi çok çeşitli malzemeler kullanılmıştır. Kullanılan malzemenin hafif olmasının yanısıra, bu malzemelerde izolasyon, basınca, donmaya aşınmaya, kimyasal etkilere mukavemet, elastikisite ve kolay bağlanabilme gibi özellikler aranmıştır. Bu özelliklere yanıt veren ve inşaat sektörünün temel elemanı haline gelen tuğla yerine, inşaat sanayinin gelişmesi ve modern tekniklerin ortaya çıkması ile günümüzde yüksek dayanım, büyük boyutlu hafif bileşenlerin kullanılmasını zorunlu kılmıştır. Modern teknikler; bina elemanlarının yüksek mekanizasyon ve otomasyonla iklim şartlarına bağlı kalmaksızın, inşaat bölgesindeki işlemlere gerek duyulmayacak şekilde yüksek verimlilikte üretilmesini gerektirmektedir. Bu nedenlere bağlı olarak, günümüz inşaat sektöründe, hafif malzemelerin kullanılmasında giderek bir artış görülmektedir. Hafif malzemelerin ucuz olmaları, teknoloji ithali ve büyük yatırımlar gerektirmemeleri, ısı yalıtımından sağlayacağı enerji tasarrufu ve işçilik, demir, kereste tasarrufu bu konuda önemli avantajlardır.
Hafif malzemeden imal edilen pomza, perlit, alçı, gaz beton olarak ytong ve kil mamüllerinin kimyasal ve fiziksel özellikleri teknik kapasiteleri, ekonomik durumları incelenmiş ve uygulamada kullanılan ağır blok elemanlara göre olumlu yönleri olduğu görülmüştür.
Hafif betonlar genellikle hem birim ağırlık hem de dayamm koşuluna göre birbirlerinden ayrılmaktadırlar. Hafif betonların yerli ve yabancı standartlarında görülen sınıflandırmaları aşağıda verilmiştir.
Taşıyıcı hafıf beton TS 2511 standardına göre, ha.vada kurumuş haldeki birim ağırlığı 1900 kg/m3'den az olan ve en az B 160 dayamm sınıfindaki betondur. TS 3234’de ise bimsbeton için alt sınır 1000 kg/m3 ve üst sınır 1300 kg/m3 olarak verilmekte, TS 2823 Eylül 1986'da bimsbetondan mamul yapı elemanları için, yapı elemanının tipi, türü ve cinsine bağlı olarak en büyük birim ha.cim ağırlığı, basınç dayanımının minimum ve ortalama değerleri verilmektedir. Bu değerler, boşluklu bloklarda 600 kg/m3 (ortalama dayamm 2,5 N/mm2) ile statikçe çalışan asmolen bloklarda 1600 kg/m3 (ortalama dayanım 20 N/mm2) değerleri arasında değişmektedir.
ASTM C-330-69'a göre birim ağırlıkları 1840 kg/m3'ü geçmeyen ve silindir basınç dayanımı 17 N/mm2'yi aşan betonlar hafif beton olarak kabul edilmektedir.
DIN 1045'e göre betonlar birim ağırlıklarına göre şöyle sınıflandırılırlar .
Hafif betonlar: Birim ağırlık < 2000 kg/m3
Normal betonlar: 2000 kg/m3< Birim ağırlık < 2800 kg/m3
Ağır betonlar: Birim ağırlık >2800 kg/m3
İtalya’da pomza taşından UNI 6556 standardına uygun E-450 sınıfında taşıyıcı özelliğe sahip hafif beton üretilmektedir. Ayrıca UNİ 6135 Standardına göre üretilen E-350 Hafif Betonunda doğal kum kullanılarak basınç dayanımı 19000 kN/m2 olarak belirlenmiştir. Pomzataşı, volkanik tüf ve genleştirilmiş cüruflarla orta derecede dayanımlı betonlar üretilebilir. Genellikle pomza ile 1.04-1.44 kN/m3 birim ağırlıkta 3500-24000 kN/m2 dayanımlar arasında beton üretmek mümkündür. |