Aynı şeyi finansal kiralama için söylemek zordur. Finansal kiralama yapmayı düşünen bir işletmeye önerilen kiralama kontratlarının değerlendirilmesi dışardan basit bir işlem gibi görünse de, birbirinden oldukça farklı konuları içermesi nedeniyle göründüğü kadar basit olmamaktadır.
Gerçekten de leasing sözleşmelerini değerlendirmenin, finans teorisyenlerini uzun süre uğraştıran önemli özelliği vardır. Kiralama problemi, kişiyi belirsizlik koşullarında yatırım ve finansman kararlarını bir arada vermeye zorlar. Teoride, yatırım ve finansman kararları birbirinden bağımsız olarak kabul edilirler. Firma belirli bir
finansman şeklini benimsemiştir ve yatırım kararı verilirken yatırımının daha önce belirlenen finansman şekline uygun olarak finanse edildiği varsayılarak analiz gerçekleştirilir. Oysa kiralamada hem yatırım önerisi, hem de yatırımın finansmanını firmaya aynı anda bir tek paket halinde sunulmaktadır.
Kiralama yapılırken, yatırım ve finansman kararlarının aynı anda verilmesi gerekmekte, bu da finansal kiralamayı karmaşık bir karar türü haline sokmaktadır (Uyanık, Senan, 1990, s.61).
4.1.1. Yatırım ve Finansman İlişkisi
Yatırımlar değerlendirilirken yatırım tamamen özsermaye ile finanse edilmiş mini bir firma olarak kabul edilir ve projenin vergi sonrası net nakit akışlarının tahmini yapıldıktan sonra risk durumu değerlendirilip, sermaye piyasalarında aynı riske sahip yatırımlardan yatırımcıların elde etmeyi bekledikleri getiri oranı, yani sermayenin fırsat maliyeti kullanılarak net bugünkü değeri hesaplanır. Böylece firmanın piyasa değeri bulunup, işletmenin tümüne katkısı hesaplanmaya çalışılır.
Gerçek hayatta ise vergiler, ihraç giderleri, iflas giderleri ve diğer nedenlerle sermaye piyasalarının varsaydığı gibi mükemmel değildir ve finansal kararlarda, yatırım kararları gibi, bir firmanın değerinin arttırılması veya azaltılmasında etkili olabilirler.
Sermaye maliyeti kavramı kullanılarak bir yatırım değerlendirilirken, yatırıma özgü finansman şekli tekrar dikkate alınmamalıdır. Yatırımın finansmanı neniyle ortaya çıkan faiz, kar payı gibi nakit akışları, bugünkü değerleri nedeniyle projenin net bugünkü değerini etkileseler bile analize katılmazlar. Firma bu bütün kabul edilerek, bireysel projeler firmanın tümü için hesaplanan ve değerlendirilecek projelerin hepsi için geçerli olacak bir sermaye maliyeti ile bugüne indirgenirler varsayım, projelerin finanse ediliş şeklinin, firmanın tümünün finansmanı olduğu şeklindedir. |