3.4. Vergi Usul Kanunnunda Yapılan Düzenlemeler
Finansal kiralama işlemlerinde geçerli olan vergi uygulamaları 4842 sayılı yasa ile Vergi Usul Kanunu’nun 290.maddesinde yeni bir boyut kazanmıştır. Yapılan yeni düzenleme 1.07.2003. tarihinde yürürlüğe girmiştir.
290.maddede yapılan düzenleme ile 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanunu’na atıf yapılmaksızın yeni bir finansal kiralama tanımı yapılmış ve maddede sayılan dört kriterden en az birini karşılayan kiralamaların finansal kiralama olarak kabul edileceği belirtilmiştir.
290. maddede belirtilen kriteler:
(i) İktisadi kıymetin mülkiyetinin kiralama dönemi sonunda kiracıya devredilmesi.
(ii) Kiracıya kira süresi sonunda iktisadi kıymetin rayiç bedelinden düşük bir bedelle satın alma hakkı tanınması.
(iii) Kiralama döneminin iktisadi kıymetin ekonomik ömrünün büyük bir bölümünü (%80’inden daha fazla)oluşturması.
(iv) Sözleşmeye göre yapılacak kira ödemelerinin bugünkü değerlerinin toplamının iktisadi kıymetin rayiç bedelinin %902ından daha büyük olması.
Genel Tebliğ’de bu kriterlerden herhangi birini karşılamayan finansal kiralamaların 3226 sayılı kanun kapsamında yapılmış olsa bile vergi uygulamaları açısından finansal kiralama kabul edilmeyeceği belirtilmiştir.
3226 sayılı yasa kapsamında yapılmış ve 290.maddedeki kriterlerden en azbirini karşılayan finansal kiralamalarda kiracı kira bedellerini gider yazamaz.İktisadi kıymetlerini aktifleştirerek, yeniden değerleme yapmak ve amortisman ayırmak durumundaır.Ayrıca bu şartlardaki bir finansal kiralamada KDV oranı %1‘dir.
Belirtilen değişiklikten önce, mevcut uygulama vergi kanunlarında özel bir düzenleme olmadığı için 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanunu ve Borçlar Kanunu’ nun ilgili maddeleri ışığında yapılıyordu. Bu durum, Hazine aleyhine sonuçlar yarattığı gibi ;aynı zamanda finansal kiralama işlemleri ile ilgili sonuçlar mali tablolara yansımıyordu. Yapılan yeni düzenleme neticesinde Hazineyi zarara uğratacak durum ortadan kalktığı gibi, mali tablolarda finansal kiralama işlemlerinin sonuçları görülebilecektir.
4. Finansal Kiralama Hayat Eğrisi ve Türkiye Uygulamaları
4.1. Finansal Kiralama Hayat Eğrisi
Finansal Kiralamanın bir ülkede ilk uygulamalarından itibaren evriminde, hayat eğrisi olarak genel kabul görmüş altı dönemi vardır.
|