4.1.1. Finansal Kiralama
Finansal kiralama bu fazda yeni yeni tanınmaya başlanır, rekabet yok denecek kadar azdır. Malın tüm bedeli kanuni süre içinde ödenmektedir ve sözleşmenin kanuni süresi dolmadan isteğe bağlı iptali mümkün değildir. Dönem sonunda malın mülkiyeti kiracıya geçmektedir. Bu aşamada satın alma bedeli, genellikle semboliktir. Finansal kiralama genellikle özendirici vergisel avantajları ve/veya yarattığı vergi kalkanı nedeniyle kullanılmaktadır. Kiracı kira bedellerini doğrudan gider olarak yazabilmektedir. KDV uygulamalarında oranlar teşvik amaçlı olarak düşük tutulmaktadır. Mali bilançosuna olan ve amortismanı kullanan ise kiralayandır. Finansal kiralama sözleşmesi kapsamındaki aylık ödemeler sabittir. Kiracı sigorta, ilgili vergiler ve bakım masraflarının tümünü ödemekle yükümlüdür. Yatırım projelerine %100 finansman sağlanmaktadır.
4.1.2. Esnek / Yaratıcı Finansal Kiralama
Artan rekabete verilen yanıt olarak, bu faz gelişir. Ürün temelde aynı kalsa da, rekabet eden şirketler üründe farklılık yaratmanın gereğini fark ederler. Ürünü farklılaştırmanın bir yolu da, kiracının ödeme planını aylık net nakit gelirine göre müşteri odaklı olarak düzenlemek, yani yaratıcı finansal kiralama yapıları kurmaktır. Böylelikle nakit akışında dalgalanmalar yaşayan sektörlerdeki müşteriler finansal kiralama ödemelerinde zorlanmazlar. Yine sembolik dışında, belirli bir fiyattan dönem sonu satın alma opsiyonu yada finansal kiralamayı yenileme opsiyonları müşterilerine ihtiyaçları doğrultusunda sunulur. Sektör geliştikçe üreticilerin satışlarını desteklemek üzere kurulan finansal kiralama şirketleri sisteme girer. Muhasebe ve vergi mevzuatı operasyonel finansal kiralamaya hazırlık yapar şekilde yeniden düzenlemeye başlar.
4.1.3. Operasyonel Kiralama
Giderek artan rekabet ve vergi ve/veya muhasebe mevzuatında yapılan ve finansal kiralamanın avantajlarını ortadan kaldıran düzenlemeler, kiralamayı operasyonele doğru doğal olarak iter.
Bu aşamada, finansal kiralama şirketleri kredi riski yanında ilk kez gerçek mal riski de almaya başlarlar. Bu aşamaya geçmek için, kiralanan mal cinsleri için gelişmekte olan yada gelişmiş ikinci el pazarı gerekir. Kiralayan mal riskini yönetecek seviyede olmalıdır. Bu riskle başa çıkmak, sabit kıymet yönetimi ve yeniden kiralayabilmeyi pazarlama becerilerini gerektirir. Operasyonel kiralamaya başlamak için en kolay sektörler binek ve ticari araç sektörleridir. Değişen teknoloji nedeniyle yada spesifik veya dönemsel ihtiyaçları nedeniyle sabit kıymet kullanmak ve bunu da bilançoya yansımadan gider yazmak isteyen kiracıların artması, operasyonel kiralamaya geçişi destekler. Bu aşamada finansal kiralama firmaları da daha düşük maliyetlerle servis vermek durumundadır.
4.1.4. Yenilikçi Kiralamalar / Ürünler
Finansal kiralama sektörü büyüdükçe, rekabet de artmaktadır. Rekabet arttıkça da, sadece alternatif finansal ürünlerde farklılaşmak yetmemekte, rakip finansal kiralama şirketlerinin ürünlerinden farklı ürünlerin pazara sunulması gerekmektedir. Sektörün genel olarak sermayesi artmalı ve yenilikçi, düşük maliyetli yeni enstrümanlar oluşmalıdır. Menkul kıymetleştirme, proje finansmanı, geli fonları vb. ürünler ilk önce maliyetlerin düşürülmesi ve ikinci olarak da sektördeki fonlamanın artırılmasını destekleyen ürünlerdir. İngiltere bu faza girmek üzeredir.
|