Beşiktaş Forum ( 1903 - 2013 ) Taraftarın Sesi - Tekil Mesaj gösterimi

02-02-2007, 14:45

E) YATIRIM TEŞVİKLERİ

Yatırım Teşvik Belgelerinin Mahiyetlerine Göre Dağılımı (Trilyon TL)

1998

1999

2000

Marmara

1.788.6

2.119.9

3.222.0

Akdeniz

447.4

350.6

1.865.9

İç Anadolu

587.6

738.5

787.0

Karadeniz

311.3

361.2

732.6

Ege

745.8

651.3

661.0

Güneydoğu Anadolu

323.2

218.8

312.6

Doğu Anadolu

119.0

113.9

208.5

Muhtelif

185.6

675.6

971.8

Toplam

4.508.5

5.228.8

8.761.4

Kaynak: T.C.Hazine Müsteşarlığı

Yatırım teşvikleri ekonomik kalkınma ve yatırımları yönlendirme bakımından önemli bir araçtır. Uygulanan ekonomi politikasının temel yaklaşımları için iyi bir gösterge olabileceği gibi yatırım eğilimindeki yönelişlerin tespiti için bilgi kaynağı olarak da değerlendirilebilir.
Yatırım teşviklerinde, yatırım tutarı itibarıyla, ağırlık imalat sanayi ile hizmetler sektörlerindedir. Nitekim imalat sanayiinin payı 1998, 1999 ve 2000 yıllarında, sırasıyla, %49.2, %42.4 ve %38.7 olmuştur. Hizmetler sektörü de aynı yıllarda, sırasıyla, %41.4, %50.1 ve %33.8 pay almıştır.
Enerji sektörü ise 2000 yılında adeta "patlama" yaşamıştır. %4-5 arasında değişen payı 2000 yılında %24.1 oranına ulaşmıştır; bu da Türkiye'nin "enerji koridoru" olması beklentisi ve giderek genişleyen enerji talebi karşısında arzın artırılmasına dönük çalışmaların başladığına işaret etmektedir.
Yatırım teşvik belgeleri mahiyetlerine göre incelendiğinde ise komple yeni yatırımların büyük ağırlığa sahip oldukları görülmektedir. 1998-2000 döneminde komple yeni yatırımların nispi payı %70-74 arasındadır. Aynı dönemde tevsi ve modernizasyon yatırımlarının nispi paylan, sırasıyla, %14.16 ve %2.5-3.5 arasında seyretmiştir.
Tevsi ve modernizasyonun oransal ağırlıklarının artması eskiyen sanayi kapasitesinin yenilenmesi olarak anlaşılmalıdır; bu olgu da Türkiye'nin artık ciddi bir sanayi tabanına sahip olduğunun bir göstergesi olarak yorumlanmalıdır.
Yatırım teşvik belgeleri bölgeler itibarıyla incelendiğinde de Marmara Bölgesi'nin büyük farkla birinci sırada yer aldığı gözlenmektedir; ancak 1998-2000 döneminde bu bölgenin payı %40'tan %37'ye gerilemiştir. Aynı dönemde Akdeniz ve Karadeniz bölgelerinde ciddi artışlar gözlenmektedir.
2001 yılının ilk beş aylık döneminde 3.524.8 trilyon TL tutarında yatırım teşvik belgesi verilmiş olup, kaydedilen gelişmeler de aşağıdadır:
· Yatırım teşvik belgesine bağlanmış yatırım tutarında, 2000 yılı aynı döneme nispeten %15 artış olmuştur;
· Yatırım teşvik beis esine bağlanmış yatırım tutarının %58.6'sı komple yeni yatırım, %24,6 sı tevsi ve %4'ü modernizasyon mahiyetindedir;
· Yatırım teşvik belgesine bağlanmış yatırımların belgesi dağılımında, Marmara Bölgesi 'M2,5 ile başta gelmektedir, Ege Bölgesi %15,2 ile ikincidir, iç Anadolu ve Akdeniz'in payları ise sırasıyla 9613,5 ve %9,9 olmuştur;
· Yatırım teşvik belgesine bağlanmış yatırımların sektörel dağılımında imalat sanayii, %49,8 ile önde gelmektedir; hizmetler %36.9 ve enerji de % 10.7 pay almıştır.