DÜNYA DENİZ TİCARETİ
1. 1. 1999 YILINDA DÜNYA EKONOMİSİ VE DÜNYA DENİZ TİCARETİ
1.1.1.1.DÜNYA EKONOMİSİNDEKİ GELİŞMELER
1.1. 1.1.1. 1999 YILININ GENEL DEĞERLENDİRMESİ
1997'de başlayıp 1998'de globalleşme eğilimi gösteren krizin etkisinde kalan dünya ekonomisinin 1999 yılında iyileşme sürecine girdiği gözlenmiştir. Bu gelişme'de merkez bankaları ve uluslararası para otoritelerince alınan ekonomik tedbirlerin dünya finans piyasalarında güveni yeniden tesis etmesi ve ABD ekonomisinin hızlı büyüme trendini sürdürmesi etkili olmuştur. 1999 yılında AB ülkelerinde büyümenin yavaşlamasına karşılık, Japonya ekonomisi son yıllardaki resesyon ortamından çıkarak büyümeye başlamış, başta petrol olmak üzere hammadde fiyatlarının uluslararası piyasalarda yükselmesi ise bu ürünleri ihraç eden birçok gelişmekte olan ülkede büyümeyi hızlandırmıştır. 1998 yılında %2,4 olan global büyüme hızının 1999'da %3,1'e, dünya ticaret hacmindeki genişleme hızının da 1998'deki %3,5'ten %4'e yükseldiği tahmin edilmektedir. Özellikle Euro alanı ülkelerinde tek para birimine geçiş sürecinde fiyat istikrarının sağlanmasına yönelik uygulanan maliye ve para politikalarının da katkısıyla enflasyon OECD ülkelerinde 1998'deki %3,2'den 1999'da %2,6'ya gerilemiştir. Ekonomik aktivitedeki canlanma ve petrol fiyatlarındaki artışın yarattığı enflasyon tehlikesine karşı da faiz oranları yükseltilmiştir.
1.1.2. BÜYÜME HIZI, ENFLASYON VE İŞŞİZLİK
ABD ekonomisi yurtiçi talepteki canlılığa bağlı olarak 1999'da da başlıca sanayileşmiş ülkelerin üzerinde performans göstererek 1998'deki %4,3'lük büyümeye yakın ve %3,9 büyüme kaydetmiştir. Bu gelişmede ekonomideki verimlilik artışının yanısıra borsadaki yükseliş paralelinde reel gelirlerde sağlanan artış etkili olmuştur. ABD bütçesi fazla vermeye devam ederken, hızlı ekonomik büyüme ve petrol fiyatlarındaki artış nedeniyle enflasyon %1,6'dan %2,2'ye yükselmiştir. Ekonomik canlılık paralelinde işsizlik oranı son 30 yılın en düşük düzeyi olan %4’e gerilemiştir. Hızla büyüyen talebe bağlı olarak ithalatın artması sonucunda cari işlemler açığı belirgin genişlemiştir.
Japon ekonomisi 1998 yılında uygulamaya konan mali paketlerin yurtiçi talebi canlandırması, bankacılık sisteminde nisbi istikrarın sağlanması ve ihracatın artması sonucunda 1999'da resesyondan çıkmış ve %0,8 büyüme kaydetmiştir. Yen'in değerlenmesinin olumsuz etkisine rağmen ülkenin ticaret ortağı olan Asya ekonomilerindeki hızlı iyileşme paralelinde ihracat artmış, cari işlemler dengesi fazla vermeye devam etmiştir. Enflasyonun çok düşük düzeylerde seyretmesine karşılık işsizlik oranı %4,1'den %4,7’ye yükselmiştir.
AB ekonomileri, zayıflayan Euro ve artan global talep paralelinde ihracatta kaydedilen olumlu gelişmelerin etkisiyle 1999'un ikinci yarısından itibaren ivme kazanmaya başlamışsa da büyüme hızı 1998'deki %2,7'nin altında ve %2,1 düzeyinde gerçekleşmiştir. Enflasyon %1,6'dan %1,2'ye, işsizlik oranı da istihdamdaki olumlu gelişmeler paralelinde %10,1'den %9,4'e gerilemiştir. |