07-02-2007, 09:47
|
#21 |
| Guest |
Ceride - i Havadis devlet tarafından desteklemiş, özel çaba ve sermaye tarafından çıkarılan yarı resmi ilk Türkçe gazete sayılmaktadır. 1 Ağustos 1840 tarihinde, William Churchill adlı bir İngiliz gazeteci tarafından yayınlanmıştır.45 Ekim 1860'ta yayın hayatına başlayan Tercüman - ı Ahval, özel girişim tarafından ve hazineden yardım almadan çıkarılan ilk Türk gazetesidir. Bu yönüyle Türk basın tarihinde bir dönemin başlangıcı sayılmaktadır.46 Tercüman - ı Ahval ile profesyonel gazeteci olan Agah Efendi tarafından çıkarılmıştır. Tercüman - ı Ahval'da eğitim sisteminin aksaklıklarını belirten yazılarla ilk siyasi eleştiri örneği de verilmiştir. Yazarı Ziya Paşa olduğu ileri sürülen ve eğitimdeki aksaklıkları konu alan, her yazı üzerine, hükümet duruma müdahale etmiş ve 1861 Mayısı'nda Tercüman - ı Ahval iki hafta süreyle kapatılmıştır. Böylece basın tarihinde ilk gazete kapatma olayı meydana gelmiştir.47 Bu kapatılışın çeşitli nedenleri olduğu akla yakın gelmektedir. Ya hükümet Ceride - i Havadis ile Tercüman - ı Ahval gazeteleri arasında çıkan tartışmadan endişe duymuştur. (Çünkü taraflardan birisi İngiliz uyrukludur ve ülkede kapütilasyonlar vardır) ya da hükümet, eğitim politikasının eleştirilmesini hoş karşılamamıştır. O günlerde, ülkede henüz bir basın kanunu ya da basın tüzüğü mevcut olmadığından Tercüman -ı Ahval'ın kapatılması keyfi mahiyette bir işlem olarak değerlendirilmiştir.48 Daha sonra Tasvir - i Efkar gazetesi yayın hayatına girmiştir. Şinasi'nin kalemiyle hürriyet düşüncesini yayması açısından, bu gazetenin Türk basın tarihinde çok önemli bir yeri vardır. O dönemin en güçlü, en özlü ve en kültürlü yazıları onun kaleminden çıkmıştır. Tasvir - i Efkar kendinden önce yayınlanmış üç gazeteden daha gelişmiş bir nitelikte, o döneme göre güçlü bir fikir gazetesi olarak, sütunlarında halk için çok yararlı makalelere ve başyazılara yer vermiştir. Gazete okuyucu mektuplarını yayınlayarak halkın fikirlerine sütunlarında yer vermiştir.49 |
|
|  |