Bu dergide Ahmed Rasim’in yazdığı (Şehir Mektupları) Sosyal hayatımızı iğneli bir anlatımla yansıtması bakımından ilginçtir. Servet-i Fünun’u taklit ederek önceleri on beş günde bir yayınlanan bu dergide, Baba Tahir yerli yersiz Abdulhamid’e aşırı övgüler yağdırırken iktidara muhalif yazarlara ve gazetecilere hakaret dolu yazılar yayınlamış, basın ahlakına aykırı bir zihniyetin temsilcisi olmuştur. (Hatemi’nin deyimiyle, “Gazeteciliği, aşırı övgü ve çirkin sövgüleri büyük boyutlarda duyurabilen bir araç olarak kullanmıştır.)
Malumat dergisi Matbaacı Artin Asadoryan tarafından haftalık olarak kırk sekiz sayı yayımlanıp (23 Şubat 1894 - 3 Mayıs 1895) kapandı. Bu döneminde İsmail Safa ve Tevfik Fikret’in yazılarına yer verdi. 23 Mayıs 1895’te Mehmed Tahir (Baba Tahir) tarafından gene haftalık olarak yeniden çıkarıldı. Bu yayın döneminin ilk sayısında top, ahlak, edebiyat, hukuk, iktisat, tarih, coğrafya, biyoloji, askerlik, maarif, ziraat, ticaret gibi konularda doğu ve batıda yapılan çalışmalardan ve yeni gelişmelerden söz edileceğini duyurmuştu. Sahibinin II. Abdulhamid’le olan iyi ilişkileri nedeniyle saraydan para yardımı aldı ve padişaha yönelik övgülere geniş yer verdi. Bir yandan padişaha karşı olanlarla mücadele ederken, bir yandan da Servet-i Fünun dergisiyle rekabete girişti. Servet-i Fünun Edebiyat-ı Cedide akımını yeşertirken Malumat eski edebiyatı sürdürmek isteyenlerin organı oldu.
Mehmed Tahir’in sahtekarlık suçundan mahkum olmasına değin on yıl çıktı. Arapça ve Farsça nüshaları yayımlandı. |