Mesela: (Ni’met-i ilahiyye) denildiği gibi (Ni’met-i ilahi) dahi denir.
Türkçe isimlere la-hak olan sıfatları te’niste letafet yoktur.
İhtiyare kadın, müsta’de kız gibi.
Mevsufun ahirinde Türkçe edatdan biri bulunduğu halde yine te’nis edilmemelidir.
Mesela: Felan Hanım mektebe müdavemedir.
Demek gibi ki bir güna-ı letafeti haiz olmadıktan başka adeta mühal fesahat addolunacak surette soğuktur.
No.: 15 Sayfa 31
Mevsuf cem-i müzekker salim ise sıfatta cem-i müzekker salim yahut cem-i mükesser sigası üzre gelür.
(Musannafin-i evvelin) muallimin-i kiram gibi.
Mevsufu cem-i müennes salim ise sıfatta Cem-i müennes salim olur.
(Salvat-ı Zakiyat) gibi.
Arabide cemiler müennes itibar edildiklerinden sıfatlar ekseriya müfret müennes olarak yazılır.
(Tahiyyat-ı şerife, derecat-ı refi’a, makamat-ı celile) gibi.
Mevsuf zavi’l-ukulden olup cem-i mükeser ise sıfatı ya cem-i mükesser, yahut cem-i müennes salim, ya müfret müennes olur:
Bilgay-ı kiram, irfa-yı feham, ilma-yı amilin, hutba-yı meşhure, gibi.
Eğer mevsuf zavi’l ukulden değil ise sıfat ya cem-i mükesser olur, ya müfret müennes olur.
Makalat-ı muhtelife, muharrirat-ı adliye, mesal-dahiliye mevat-ı şeti, mesail-i gamze gibi.
Kitabımızda ekseriyette müsta’mel olan tavcsifatı kaideye muvafık surette tahrir ve tertip edip tezkir ve te’nis beyninde aranılan mutabakatı gözetmek lazım olmağla buruca sebat ve imla kılınan kavaidin tafsilatını görmeki arzu edenler (Muharrir şehir Rasim Beğin .......... ve nazari ta’lim-i lisan-ı Osmani) nam eserine müracaat edilebilir. |