12-02-2007, 11:53
|
#2 |
| Guest |
Bu gelişmelerden sonra, 23 Temmuz 1919'da Erzurum Kongresi toplandı. Bu yerel kongre, Şark Vilayetleri Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti (Doğu illerinin haklarını koruma derneği) tarafından düzenlendi. Böyle bir kongreye gidilmesinin nedeni; Mondros Mütarekesi'nin öngördüğü Doğu Vilayetleri'nin Ermenistan'a verilmesini önlemekti. Kongre; Bitlis, Erzurum, Sivas, Trabzon ve Van illerinden gelen 54 delege ile toplandı. Kongre başkanlığına Mustafa Kemal Paşa seçildi ve yalnız Doğu Anadolu ile ilgili değil, bütün yurdu ilgilendiren aşağıdaki kararlar alındı: - Milli sınırlar içinde vatan, ayrılık kabul etmez bir bütündür.
- Her türlü yabancı işgal ve müdahelesine karşı ve Osmanlı Hükümeti'nin çökmesi halinde millet, birlik olarak yurdu koruyacak ve kollayacaktır.
- Vatanın bağımsızlığını korumaya Osmanlı Hühümeti'nin gücü yetmezse, bu amacı gerçekleştirmek için geçici bir hükümet kurulacak ve bu yürütme kurulu Milli Kongre tarafından seçilecektir. Kongre toplantı halinde değilse, bu görevi Temsilciler Kurulu yapacaktır.
- Milli güçleri etken ve millet iradesini egemen kılmak esastır.
- Hristiyan halka siyasi egemenliğimizi ve sosyal düzenimizi bozacak haklar verilemez.
- Manda ve himaya kabul edilemez.
- Milli Meclis'in derhal toplanması ve hükümet işlerinin bu yolla denetlenmesini sağlamak için çalışılacaktır.
Erzurum Kongresi'nde Milli egemenlik ilkesini temel alan bir hükümet kurulması, Kuva-yı Milliye'nin belirleyici kabul edilmesi, her türlü yabancı yönetiminin reddedilmesi ve vatanın bir bütün olarak kabul edilmesi konusunda alınan kararlar, kongrenin en önemli kararlarıdır. Kongre, dokuz kişiden oluşan Temsilciler Kurulu (Heyet-i Temsiliye) Başkanlığı'na Mustafa Kemal Paşa'yı seçmiştir. Bu kurulun, geçici bir bakanlar kurulu gibi hareket ettiğini söyleyebiliriz. Erzurum Kongresi, yukarıdaki kararlarının yanı sıra, daha sonra Misak-ı Milli (Ulusal Ant) adı ile kabul edilen belgeye temel oluşturacak görüşleri de benimsemiştir. Bu kongre ile, Milli mücadele üst düzeyde bir yömenetim organına ve siyasi bir programa kavuşmuştur. |
|
|  |