Eserlerinin ayrıntılı açıklamaları
1)El-Kânûn fi't-Tıbb,
Kısaca Kânûn, beş kitaptan meydana gelir:
Birinci kitap tıbbın genel ilkelerini anlatır ve "el Külliyat" adını taşır. Dört alt bölümden oluşan bu eserin ilk bölümünde fizyolojik işlevler, mizaç teorisi, anatomi, dört unsur ve dört ahlâk konuları işlenmektedir. İkinci bölümde patolojik semptomlar, üçüncü bölümde hijyen, dördüncü bölümde ise düzenli ve ayrıntılı biçimde tedavi usûlleri anlatılır.
İkinci kitap ilâçlardan bahseder ve 800 dolayında ilâcın listesini içerir.
Üçüncü kitap anatomiyle beraber ele alarak, bütün hastalık türlerini inceler. Bu kitapta gâyet ayrıntılı ve doğru pek çok anatomi resmi ile açıklamalar yer alır.
Dördüncü kitap ateşli hastalıkları, zehirlenme ve yaralanmaları öğretir.
Beşinci kitap ise ilâç imâli ve bunların tedavide nasıl kullanılacağını anlatır.
->Hastalıklar ve Tedavi Yöntemleri ilgili İsabetli Tesbitleri
"Her hastalığı yapan bir nev'î kurttur, ne yazık ki bunları görecek âletimiz yok" der ve sulardaki bozulma ve kokuşmaya da "cinnü'l-mâ" yâni su cinlerinin sebep olduğunu anlatır; bununla da yetinmeyip, bunlardan kurtulmak için, suyun filtre edilmesi gerektiğini yazar. Arapça'da cin "bir hâdiseye sebep olan ama gözle görülemeyen kuvvet" anlamına geldiğine göre, mikroskobun henüz icat edilmediği bir devirde böyle bir kanıya varabilmiş olması çok dikkate değerdir.
|